ऋग्वेद - मण्डल 1/ सूक्त 152/ मन्त्र 1
ऋषिः - दीर्घतमा औचथ्यः
देवता - मित्रावरुणौ
छन्दः - त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
यु॒वं वस्त्रा॑णि पीव॒सा व॑साथे यु॒वोरच्छि॑द्रा॒ मन्त॑वो ह॒ सर्गा॑:। अवा॑तिरत॒मनृ॑तानि॒ विश्व॑ ऋ॒तेन॑ मित्रावरुणा सचेथे ॥
स्वर सहित पद पाठयु॒वम् । वस्त्रा॑णि । पी॒व॒सा । व॒सा॒थे॒ इति॑ । यु॒वोः । अच्छि॑द्राः । मन्त॑वः । ह॒ । सर्गाः॑ । अव॑ । अ॒ति॒र॒त॒म् । अनृ॑तानि । विश्वा॑ । ऋ॒तेन॑ । मि॒त्रा॒व॒रु॒णा॒ । स॒चे॒थे॒ इति॑ ॥
स्वर रहित मन्त्र
युवं वस्त्राणि पीवसा वसाथे युवोरच्छिद्रा मन्तवो ह सर्गा:। अवातिरतमनृतानि विश्व ऋतेन मित्रावरुणा सचेथे ॥
स्वर रहित पद पाठयुवम्। वस्त्राणि। पीवसा। वसाथे इति। युवोः। अच्छिद्राः। मन्तवः। ह। सर्गाः। अव। अतिरतम्। अनृतानि। विश्वा। ऋतेन। मित्रावरुणा। सचेथे इति ॥ १.१५२.१
ऋग्वेद - मण्डल » 1; सूक्त » 152; मन्त्र » 1
अष्टक » 2; अध्याय » 2; वर्ग » 22; मन्त्र » 1
अष्टक » 2; अध्याय » 2; वर्ग » 22; मन्त्र » 1
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - The duties and attributes of the teachers and taught, along with the audience are explained.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O teachers and preachers ! you are in unison, like the Prana and Udana. You put on thick and pure clothes. Your nature is flawless and you know the real nature and purpose behind all the created objects. You thrash out all untruths and associate us with truth. Why should we therefore not honor you ?
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - Men should always put on spotless thick clothes. By having always truthful conduct, they should give up all untruth and false dealings. They should accomplish the four objects Artha (wealth), of human pursuit, like Dharma ( righteousness), Kama (fulfilment of noble desires) and Moksha ( emancipation).
Foot Notes - (मित्रावरुणौ) प्राणोदानवत् वर्तमानौ अध्यापकोपदेशकौ = Teachers and preachers who are united like the Prana and Udana ( मन्तव:) ज्ञातुं योग्याः पदार्था: = Articles that are to be known.
इस भाष्य को एडिट करें