English
ऋग्वेद - मण्डल 3/ सूक्त 24/ मन्त्र 1
ऋषिः - गोपवन आत्रेयः सप्तवध्रिर्वा
देवता - अग्निः
छन्दः - निचृदनुष्टुप्
स्वरः - गान्धारः
अग्ने॒ सह॑स्व॒ पृत॑ना अ॒भिमा॑ती॒रपा॑स्य। दु॒ष्टर॒स्तर॒न्नरा॑ती॒र्वर्चो॑ धा य॒ज्ञवा॑हसे॥
स्वर सहित पद पाठअग्ने॑ । सह॑स्व । पृत॑नाः । अ॒भिऽमा॑तीः । अप॑ । अ॒स्य॒ । दु॒स्तरः॑ । तर॑न् । अरा॑तीः । वर्चः॑ । धाः॒ । य॒ज्ञऽवा॑हसे ॥
स्वर रहित मन्त्र
अग्ने सहस्व पृतना अभिमातीरपास्य। दुष्टरस्तरन्नरातीर्वर्चो धा यज्ञवाहसे॥
स्वर रहित पद पाठअग्ने। सहस्व। पृतनाः। अभिऽमातीः। अप। अस्य। दुस्तरः। तरन्। अरातीः। वर्चः। धाः। यज्ञऽवाहसे॥
ऋग्वेद - मण्डल » 3; सूक्त » 24; मन्त्र » 1
अष्टक » 3; अध्याय » 1; वर्ग » 24; मन्त्र » 1
अष्टक » 3; अध्याय » 1; वर्ग » 24; मन्त्र » 1
Subject [विषय - स्वामी दयानन्द] - The duties of a ruler are told.
Translation [अन्वय - स्वामी दयानन्द] - O burner (smasher) of the wicked like the fire repel hostile hosts, and drive away all haughty wicked persons. O insuperable ! surprising all foes, give food to the initiators/performers of this non-violent sacrifice.
Commentator's Notes [पदार्थ - स्वामी दयानन्द] -
N/A
Purport [भावार्थ - स्वामी दयानन्द] - It is the duty of the officers and workers of the State to make their armies strong to keep away their wicked enemy, and enhance wealth and knowledge constantly for their advancement.
Foot Notes - (अभिमाती:) अभिमानयुक्तान् दुष्टान् विघ्नकारिणः ।: (Stph. 3, 9, 4, 9, and 5, 2, 4, 16) = Haughty wicked persons putting obstacles in the performance of noble works. (वर्च:) अन्नम् वर्च इत्यित्रनाम (N.G. 2/7) = Food.
इस भाष्य को एडिट करें