Sidebar
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 33/ मन्त्र 1
अ॒प्सु धू॒तस्य॑ हरिवः॒ पिबे॒ह नृभिः॑ सु॒तस्य॑ ज॒ठरं॑ पृणस्व। मि॑मि॒क्षुर्यमद्र॑य इन्द्र॒ तुभ्यं॒ तेभि॑र्वर्धस्व॒ मद॑मुक्थवाहः ॥
स्वर सहित पद पाठअ॒प्ऽसु । धू॒तस्य॑ । ह॒रि॒ऽव॒: । पिब॑ । इ॒ह । नृऽभि॑: । सु॒तस्य॑ । ज॒ठर॑म् । पृ॒ण॒स्व॒ ॥ मि॒मि॒क्षु: । यम् । अद्र॑य: । इ॒न्द्र॒ । तुभ्य॑म् । तेभि॑: । व॒र्ध॒स्व॒ । मद॑म् । उ॒क्थ॒ऽवा॒ह॒: ॥३३.१॥
स्वर रहित मन्त्र
अप्सु धूतस्य हरिवः पिबेह नृभिः सुतस्य जठरं पृणस्व। मिमिक्षुर्यमद्रय इन्द्र तुभ्यं तेभिर्वर्धस्व मदमुक्थवाहः ॥
स्वर रहित पद पाठअप्ऽसु । धूतस्य । हरिऽव: । पिब । इह । नृऽभि: । सुतस्य । जठरम् । पृणस्व ॥ मिमिक्षु: । यम् । अद्रय: । इन्द्र । तुभ्यम् । तेभि: । वर्धस्व । मदम् । उक्थऽवाह: ॥३३.१॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 33; मन्त्र » 1
मन्त्र विषय - রাজধর্মোপদেশঃ
भाषार्थ -
(হরিবঃ) হে শ্রেষ্ঠ মনুষ্যযুক্ত ! (অপ্সু) প্রজাদের মধ্যে (নৃভিঃ) নর [নেতাদের] দ্বারা (ধূতস্য) শোধিত (সুতস্য) অভিষিক্ত [সিদ্ধান্তের] (ইহ) এখানে (পিব) পান করো (জঠরম্) প্রসিদ্ধ জগৎকে (পৃণস্ব) সন্তুষ্ট করো। (ইন্দ্র) হে ইন্দ্র! [পরম ঐশ্বর্যবান পুরুষ] (অদ্রয়ঃ) মেঘেরা [ন্যায় উপকারী পুরুষগণ] (তুভ্যম্) তোমার জন্য (যম্) যে [আনন্দ] (মিমিক্ষুঃ) সিঞ্চন করতে চেয়েছে, (উক্থবাহঃ) হে বচন বহনশীল/বহনকারী ! [সত্যবাদী] (তেভিঃ) সেই [পুরুষদের] সাথে (মদম্) সেই আনন্দকে (বর্ধস্ব) তুমি বৃদ্ধি কর ॥১॥
भावार्थ - যে রাজা বিদ্বানদের সংশোধিত সিদ্ধান্ত মান্য করে প্রজাদের প্রসন্ন রাখেন, প্রজাও তাঁকে আনন্দ দেয় ॥১॥ এই সূক্ত ঋগ্বেদে আছে-১০।১০৪।২-৪।
इस भाष्य को एडिट करें