English
अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 13/ मन्त्र 3
सूक्त - अथर्वा
देवता - बृहस्पतिः
छन्दः - त्रिष्टुप्
सूक्तम् - दीर्घायुप्राप्ति सूक्त
परी॒दं वासो॑ अधिथाः स्व॒स्तयेऽभू॑र्गृष्टी॒नाम॑भिशस्ति॒पा उ॑। श॒तं च॒ जीव॑ श॒रदः॑ पुरू॒ची रा॒यश्च॒ पोष॑मुप॒संव्य॑यस्व ॥
स्वर सहित पद पाठपरि॑ । इ॒दम् । वास॑: । अ॒धि॒था॒: । स्व॒स्तये॑ । अभू॑: । गृ॒ष्टी॒नाम् । अ॒भि॒श॒स्ति॒ऽपा: । ऊं॒ इति॑ । श॒तम् । च॒ । जीव॑ । श॒रद॑: । पु॒रू॒ची: । रा॒य: । च॒ । पोष॑म् । उ॒प॒ऽसंव्य॑यस्व ॥१३.३॥
स्वर रहित मन्त्र
परीदं वासो अधिथाः स्वस्तयेऽभूर्गृष्टीनामभिशस्तिपा उ। शतं च जीव शरदः पुरूची रायश्च पोषमुपसंव्ययस्व ॥
स्वर रहित पद पाठपरि । इदम् । वास: । अधिथा: । स्वस्तये । अभू: । गृष्टीनाम् । अभिशस्तिऽपा: । ऊं इति । शतम् । च । जीव । शरद: । पुरूची: । राय: । च । पोषम् । उपऽसंव्ययस्व ॥१३.३॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 13; मन्त्र » 3
भाषार्थ -
হে ব্রহ্মচারী ! (ইদং বাসঃ) এই বস্ত্র (স্বস্তয়ে) কল্যাণের জন্য তুমি (পরি অধিথাঃ) পরিধান করেছো, (গৃষ্টীনাম্) গাভীদের (অভিশস্তিপাঃ) হিংসা থেকে রক্ষাকারী (উ) নিশ্চিতরূপে (অভূঃ) তুমি হয়েছো। (পুরুচীঃ) বহুবিধ কর্মে ব্যাপ্ত (শতম্, শরদঃ) শত বর্ষ পর্যন্ত (জীব) তুমি জীবিত থাকো, (রায়ঃ চ) এবং বিদ্যাধনের (পুষ্টিম্) পুষ্টি করো, (উপ সংব্যয়স্ব) এবং বস্ত্র দ্বারা সঠিকভাবে আচ্ছাদিত হও।
टिप्पणी -
[গৃষ্টীনাম্ =গুরুকুলে প্রবিষ্ট ব্রহ্মচারীর কর্তব্য হল গুরুকুলে গাভীর সেবা ও রক্ষা, যার দুধ গুরুকুলের গুরু এবং ব্রহ্মচারীরা পান করবে। ব্রহ্মচর্যকালে তাঁর কাছে ধন কেবল বিদ্যাধনই হয়, বাণিজ্যিক ধন নয়। উপ সংব্যয়স্ব=প্রবিষ্ট ব্রহ্মচারী অল্পায়ু হয়, তাঁকে সঠিকভাবে বস্ত্র পরিধান করা শেখাতে হয়।]