English
अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 29/ मन्त्र 5
सूक्त - अथर्वा
देवता - द्यावापृथिवी, विश्वे देवाः, मरुद्गणः, आपो देवाः
छन्दः - त्रिष्टुप्
सूक्तम् - दीर्घायुष्य सूक्त
ऊर्ज॑मस्मा ऊर्जस्वती धत्तं॒ पयो॑ अस्मै पयस्वती धत्तम्। ऊर्ज॑म॒स्मै द्याव॑पृथि॒वी अ॑धातां॒ विश्वे॑ दे॒वा म॒रुत॒ ऊर्ज॒मापः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठऊर्ज॑म् । अ॒स्मै॒ । ऊ॒र्ज॒स्व॒ती॒ इति॑ । ध॒त्त॒म् । पय॑: । अ॒स्मै॒ । प॒य॒स्व॒ती॒ इति॑ । ध॒त्त॒म् । ऊर्ज॑म् । अ॒स्मै । द्यावा॑पृथि॒वी इति॑ । अ॒धा॒ता॒म् । विश्वे॑ । दे॒वा: । म॒रुत॑: । ऊर्ज॑म् । आप॑: ॥२९.५॥
स्वर रहित मन्त्र
ऊर्जमस्मा ऊर्जस्वती धत्तं पयो अस्मै पयस्वती धत्तम्। ऊर्जमस्मै द्यावपृथिवी अधातां विश्वे देवा मरुत ऊर्जमापः ॥
स्वर रहित पद पाठऊर्जम् । अस्मै । ऊर्जस्वती इति । धत्तम् । पय: । अस्मै । पयस्वती इति । धत्तम् । ऊर्जम् । अस्मै । द्यावापृथिवी इति । अधाताम् । विश्वे । देवा: । मरुत: । ऊर्जम् । आप: ॥२९.५॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 29; मन्त्र » 5
भाषार्थ -
(ঊর্জস্বতী দ্যাবাপৃথিবী) হে বলশালী ও প্রাণপ্রদ দ্যুলোক এবং পৃথিবীলোক! (অস্মৈ) এর[ব্রহ্মচারীর]জন্য (ঊর্জম্) বলদায়ক এবং প্রাণপ্রদ অন্ন (ঘত্তম্) প্রদান করো, (পয়স্বতী) হে জলসম্পন্ন দ্যৌঃ এবং পৃথিবী ! (অস্মৈ) এর জন্য (পয়ঃ) শুদ্ধ জল (ধত্তম্) প্রদান করো। (দ্যাবাপৃথিবী) দ্যৌঃ এবং পৃথিবী (অস্মৈ) এর জন্য (ঊর্জম্) বলদায়ী এবং প্রাণপ্রদ অন্ন (অধাতাম্) প্রদান করেছে। (বিশ্বে দেবাঃ) সকল দেবগণ, (মরুতঃ) মৌসুমী বায়ুসমূহ, (আপঃ) এবং অন্য জল-সমূহ (ঊর্জম্) বলশালী এবং প্রাণপ্রদ অন্ন প্রদান করেছে।
टिप्पणी -
[মরুতঃ=মৌসুমী বায়ু (অথর্ব০ ৪।২৭।৪, ৫), এবং সমগ্র সূক্ত ২৭। আপঃ=কূপজল এবং উৎসজল১ (অথর্ব০ ৪।২৭।২)। "উৎস" জল পৃথিবী থেকে ঝর্ণা রূপে প্রাপ্ত হয়। এই সব জলের কারণে ঊর্জ প্রাপ্ত হয়।] [১. উৎসঃ=উৎ + ষণু (দানে), যা পৃথিবী থেকে ঊর্ধ্বগতি হয়ে জল প্রদান করে।]