अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 7/ मन्त्र 5
सूक्त - अथर्वा
देवता - भैषज्यम्, आयुः, वनस्पतिः
छन्दः - विराडुपरिष्टाद्बृहती
सूक्तम् - शापमोचन सूक्त
श॒प्तार॑मेतु श॒पथो॒ यः सु॒हार्त्तेन॑ नः स॒ह। चक्षु॑र्मन्त्रस्य दु॒र्हार्दः॑ पृ॒ष्टीरपि॑ शृणीमसि ॥
स्वर सहित पद पाठश॒प्तार॑म् । ए॒तु॒ । श॒पथ॑: । य: । सु॒ऽहार्त् । तेन॑ । न॒: । स॒ह । चक्षु॑:ऽमन्त्रस्य । दु॒:ऽहार्द॑: । पृ॒ष्टी: । अपि॑ । शृ॒णी॒म॒सि॒ ॥७.५॥
स्वर रहित मन्त्र
शप्तारमेतु शपथो यः सुहार्त्तेन नः सह। चक्षुर्मन्त्रस्य दुर्हार्दः पृष्टीरपि शृणीमसि ॥
स्वर रहित पद पाठशप्तारम् । एतु । शपथ: । य: । सुऽहार्त् । तेन । न: । सह । चक्षु:ऽमन्त्रस्य । दु:ऽहार्द: । पृष्टी: । अपि । शृणीमसि ॥७.५॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 7; मन्त्र » 5
भाषार्थ -
(শপথঃ) শপথ অর্থাৎ অভিশাপ (শপ্তারম্) অভিশাপ প্রদানকারীকে (এতু) প্রাপ্ত হোক। (যঃ) যে (সুহার্ত্) উত্তম হৃদয়ের হয়/সুহৃদয়শীর (তেন) তাঁর সাথে (সহ) আমাদের সহাবস্থান হোক। (চক্ষুর্মন্ত্রস্য) চোখের ইঙ্গিত দ্বারা যে গুপ্ত ভাষণ করে (দুহর্দিঃ) অতঃ যে দুষ্টহৃদয়শীল তাঁর (পৃষ্টীঃ অপি) তরুণাস্থি/পেশিকেও (শৃণীমসি) আমরা ভঙ্গ/ছিন্ন করি।
टिप्पणी -
[অভিশাপ প্রদানকারী দুষ্টহৃদয়সম্পন্ন হয়, অতঃ এই দুষ্টতা তাঁকেই দূষিত করে। এর প্রভাব তাঁর ওপর হয় না, যাকে অভিশাপ দেওয়া হয়। শপথের অভিপ্রায় অভিশাপ, শপথ নয়।]