अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 136/ मन्त्र 1
यद॑स्या अंहु॒भेद्याः॑ कृ॒धु स्थू॒लमु॒पात॑सत्। मु॒ष्काविद॑स्या एज॒तो गो॑श॒फे श॑कु॒लावि॑व ॥
स्वर सहित पद पाठयत् । अ॒स्या॒: । अंहु॒ऽभेद्या: । कृ॒धु । स्थू॒लम् । उ॒पऽअत॑सत् ॥ मु॒ष्कौ । इत् । अ॒स्या॒: । ए॒ज॒त॒: । गो॑ऽश॒फे । श॑कु॒लौऽइ॑व ॥१३६.१॥
स्वर रहित मन्त्र
यदस्या अंहुभेद्याः कृधु स्थूलमुपातसत्। मुष्काविदस्या एजतो गोशफे शकुलाविव ॥
स्वर रहित पद पाठयत् । अस्या: । अंहुऽभेद्या: । कृधु । स्थूलम् । उपऽअतसत् ॥ मुष्कौ । इत् । अस्या: । एजत: । गोऽशफे । शकुलौऽइव ॥१३६.१॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 136; मन्त्र » 1
भाषार्थ -
(যৎ) যে (কৃধু) বেঁটে এবং (স্থূলম্) স্থূল পুরুষ, (অংহুভেদ্যাঃ) পাপকর্ম বিমুখ (অস্যাঃ) এই কুমারীর কুমারীত্বের (উপাতসৎ) বিনাশ করার জন্য উদ্যত হয়, তবে সেই পুরুষ শুধু একাই নয়, বরং (মুষ্কৌ ইৎ) দুজন বলিষ্ঠ/বলবানও (অস্যাঃ) এই কুমারীর কোপদৃষ্টি দ্বারা (এজতঃ) কম্পিত হয়/হয়ে যায়, (ইব) যেমন (গোশফ) গাভীর খুরের সমান গর্তে থাকা জলে (শকুলৌ) দুটি মাছ কাঁপতে থাকে এবং ছটফট করে।
- [অংহুভেদ্যা=পাপকর্ম থেকে যে নিজেকে ছিন্ন-ভিন্ন মানে। কৃধু, স্থূলম্=এমন ব্যক্তি কামী অধিক হয়। মুষ্কৌ—মুষ্কঃ=A mascular or robust man (আপ্টে)। উপাতসৎ=তসু উপক্ষয়ে।]
इस भाष्य को एडिट करें