English
अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 35/ मन्त्र 5
सूक्त - अङ्गिराः
देवता - विश्वकर्मा
छन्दः - भुरिक्त्रिष्टुप्
सूक्तम् - विश्वकर्मा सूक्त
य॒ज्ञस्य॒ चक्षुः॒ प्रभृ॑ति॒र्मुखं॑ च वा॒चा श्रोत्रे॑ण॒ मन॑सा जुहोमि। इ॒मं य॒ज्ञं वित॑तं वि॒श्वक॑र्म॒णा दे॒वा य॑न्तु सुमन॒स्यमा॑नाः ॥
स्वर सहित पद पाठय॒ज्ञस्य॑ । चक्षु: । प्रऽभृ॑ति: । मुख॑म् । च॒ । वा॒चा । श्रोत्रे॑ण । मन॑सा । जु॒हो॒मि॒ । इ॒मम् । य॒ज्ञम् । विऽत॑तम् । वि॒श्वऽक॑र्मणा । आ । दे॒वा: । य॒न्तु॒ । सु॒ऽम॒न॒स्यमा॑ना: ॥३५.५॥
स्वर रहित मन्त्र
यज्ञस्य चक्षुः प्रभृतिर्मुखं च वाचा श्रोत्रेण मनसा जुहोमि। इमं यज्ञं विततं विश्वकर्मणा देवा यन्तु सुमनस्यमानाः ॥
स्वर रहित पद पाठयज्ञस्य । चक्षु: । प्रऽभृति: । मुखम् । च । वाचा । श्रोत्रेण । मनसा । जुहोमि । इमम् । यज्ञम् । विऽततम् । विश्वऽकर्मणा । आ । देवा: । यन्तु । सुऽमनस्यमाना: ॥३५.५॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 35; मन्त्र » 5
मन्त्र विषय - পাপত্যাগাৎ সুখলাভ ইত্যুপদিশ্যতে
भाषार्थ -
[যে পুরুষ] (যজ্ঞস্য) পূজনীয় কর্মের (চক্ষুঃ) নেত্র [নেত্রসমান প্রদর্শক], (প্রভৃতিঃ) পুষ্টি, (চ) ও (মুখম্) মুখ [সমান মুখ্য], [তাঁকে] (বাচা) বাণী দ্বারা, (শ্রোত্রেণ) কর্ণ দ্বারা, (মনসা) মন দ্বারা (জুহোমি) আমি স্বীকার করি। (সুমনস্যমানাঃ) শুভচিন্তকদের সদৃশ আচরণকারী (দেবাঃ) ব্যবহারকুশল মহাত্মা (বিশ্বকর্মণা) সংসারের রচয়িতা পরমেশ্বর দ্বারা (বিততম্) বিস্তৃত (ইমম্) এই (যজ্ঞম্) পূজনীয় ধর্মকে (আ যন্তু) প্রাপ্ত করুক॥৫॥
भावार्थ - মনুষ্যদের উচিত, সত্যসঙ্কল্পী, সত্যসন্ধ, ঋষি, মহাত্মাদের বৈদিক উপদেশকে বাণী দ্বারা পঠন-পাঠন, শ্রোত্র দ্বারা শ্রবণ-শ্রাবণ ও মন দ্বারা নিদিধ্যাসন অর্থাৎ বারংবার বিচার করে গ্রহণ করা এবং সকল অনুগ্রহশীল/কৃপালু মহাত্মা পরমেশ্বরের দ্বারা প্রদত্ত বিজ্ঞান ও ধর্মের প্রচার করতে থাকা ॥৫॥
इस भाष्य को एडिट करें