अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 136/ मन्त्र 6
म॑हान॒ग्न्युलूखलमति॒क्राम॑न्त्यब्रवीत्। यथा॒ तव॑ वनस्पते॒ निर॑घ्नन्ति॒ तथै॑वेति ॥
स्वर सहित पद पाठम॒हा॒न् । अ॒ग्नी इति॑ । उ॑लूखलम् । अतिक्राम॑न्ति । अब्रवीत् ॥ यथा॒ । तव॑ । वनस्पते॒ । निर॑घ॒न्ति॒ । तथा॑ । एवति॑ ॥१३६.६॥।
स्वर रहित मन्त्र
महानग्न्युलूखलमतिक्रामन्त्यब्रवीत्। यथा तव वनस्पते निरघ्नन्ति तथैवेति ॥
स्वर रहित पद पाठमहान् । अग्नी इति । उलूखलम् । अतिक्रामन्ति । अब्रवीत् ॥ यथा । तव । वनस्पते । निरघन्ति । तथा । एवति ॥१३६.६॥।
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 136; मन्त्र » 6
मन्त्र विषय - রাজপ্রজাকর্তব্যোপদেশঃ
भाषार्थ -
(মহান্) মহান পুরুষ (অগ্নী) উভয় অগ্নি [আত্মিক এবং সামাজিক বল] দ্বারা (উলূখলম্) উদূখল (অতিক্রামন্তি) অতিক্রম করে এবং (অব্রবীৎ) বলে− (বনস্পতে) হে বনস্পতি! [কাঠের পাত্র] (যথা) যেভাবে (তব) তোমার মধ্যে (নিরঘ্নন্তি) [মানুষ] চূর্ণ করে, (তথা) তেমনই (এবতি) জ্ঞানের বিষয়ে [হোক] ॥৬॥
भावार्थ - উদূখলে চূর্ণ করে যেমন সার পদার্থ নেয়া হয়, তেমনই মনুষ্য পরিশ্রম করে জ্ঞান প্রাপ্ত করুক ॥৬॥
इस भाष्य को एडिट करें