अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 57/ मन्त्र 13
य उ॒ग्रः सन्ननि॑ष्टृतः स्थि॒रो रणा॑य॒ संस्कृ॑तः। यदि॑ स्तो॒तुर्म॒घवा॑ शृ॒णव॒द्धवं॒ नेन्द्रो॑ योष॒त्या ग॑मत् ॥
स्वर सहित पद पाठय: । उ॒ग्र: । सन् । अनि॑:ऽस्तृत: । स्थि॒र: । रणा॑य । संस्कृ॑त: ॥ यदि॑ । स्तो॒तु: । म॒घऽवा॑ । शृ॒णव॑त् । हव॑म् । हव॑म् । न । इन्द्र॑: । यो॒ष॒ति॒ । आ । ग॒म॒त् ॥५७.१३॥
स्वर रहित मन्त्र
य उग्रः सन्ननिष्टृतः स्थिरो रणाय संस्कृतः। यदि स्तोतुर्मघवा शृणवद्धवं नेन्द्रो योषत्या गमत् ॥
स्वर रहित पद पाठय: । उग्र: । सन् । अनि:ऽस्तृत: । स्थिर: । रणाय । संस्कृत: ॥ यदि । स्तोतु: । मघऽवा । शृणवत् । हवम् । हवम् । न । इन्द्र: । योषति । आ । गमत् ॥५७.१३॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 57; मन्त्र » 13
मन्त्र विषय - ১১-১৩ সেনানীলক্ষণোপদেশঃ
भाषार्थ -
(যঃ) যে [বীর] (উগ্রঃ) উগ্র, (অনিষ্টৃতঃ) অজেয়/অপরাজিত, (স্থিরঃ) দৃঢ় (সন্) হয়ে (রণায়) যুদ্ধের জন্য (সংস্কৃতঃ) সংস্কারকৃত। (যদি) যদি (মঘবা) সে মহাধনী (ইন্দ্রঃ) ইন্দ্র [পরম ঐশ্বর্যবান্ সেনাপতি] (স্তোতুঃ) স্তুতিকারী/প্রশংসাকারী প্রজার (হবম্) আহ্বান (শৃণবৎ) শোনেন [তবে] (ন যোষতি) তিনি পৃথক হয়ে যেন না থাকেন, [কিন্তু] (আ গমৎ) প্রসংশাকারী প্রজার নিকট গমন করেন ॥১৩॥
भावार्थ - প্রতাপী অজেয়, যুদ্ধকুশল সেনাপতি প্রজার আহ্বান সদা মনোযোগ সহকারে, গুরুত্ব সহকারে শ্রবণ করেন/করুক॥১৩॥
इस भाष्य को एडिट करें