English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 96/ मन्त्र 11
सूक्त - रक्षोहाः
देवता - गर्भसंस्रावप्रायश्चित्तम्
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - सूक्त-९६
ब्रह्म॑णा॒ग्निः सं॑विदा॒नो र॑क्षो॒हा बा॑धतामि॒तः। अमी॑वा॒ यस्ते॒ गर्भं॑ दु॒र्णामा॒ योनि॑मा॒शये॑ ॥
स्वर सहित पद पाठब्रह्म॑णा । अ॒ग्नि: । स॒म्ऽवि॒दा॒न: । र॒क्ष॒:ऽहा । बा॒ध॒ता॒म् । इ॒त: ॥ अमी॑वा । य: । ते॒ । गर्भ॑म् । दु॒:ऽनामा॑ । योनि॑म् । आ॒ऽशये॑ ॥९६.११॥
स्वर रहित मन्त्र
ब्रह्मणाग्निः संविदानो रक्षोहा बाधतामितः। अमीवा यस्ते गर्भं दुर्णामा योनिमाशये ॥
स्वर रहित पद पाठब्रह्मणा । अग्नि: । सम्ऽविदान: । रक्ष:ऽहा । बाधताम् । इत: ॥ अमीवा । य: । ते । गर्भम् । दु:ऽनामा । योनिम् । आऽशये ॥९६.११॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 96; मन्त्र » 11
मन्त्र विषय - মন্ত্র ১১-১৬-গর্ভরক্ষোপদেশঃ
भाषार्थ -
[হে গর্ভিণী !] (ব্রহ্মণা) বিদ্বান্ বৈদ্যের সাথে (সম্বিদানঃ) ঐকমত্য প্রাপ্ত, (রক্ষোহা) রাক্ষস [রোগসমূহ] নাশক (অগ্নিঃ) অগ্নি [অগ্নির সমান রোগ দূরীভূতকারী ঔষধ] (ইতঃ) এখান থেকে [সেই রোগকে] (বাধতাম্) দূরীভূত করুক, (যঃ) যা কিছু (দুর্ণামা) দুর্নাম/কুৎসিত [দুষ্ট নামযুক্ত অর্শাদি রোগের জীবাণু] (অমীবা) ব্যাধি হয়ে (তে) তোমার (গর্ভম্) গর্ভাশয় [জরায়ু] এবং (যোনিম্) যোনিকে [গুপ্ত উৎপত্তিমার্গকে] (আশয়ে) আক্রান্ত করে ॥১১॥
भावार्थ - স্ত্রীর গর্ভাশয় ও যোনির গুপ্ত রোগসমূহকে বিদ্বান্ বৈদ্যদের সম্মতিতে দূর করা উচিত ॥১১॥ মন্ত্র ১১-১৬ ঋগ্বেদ বিদ্যমান-১০।১৬২।১-৬ ॥
इस भाष्य को एडिट करें