अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 96/ मन्त्र 24
सूक्त - प्रचेताः
देवता - दुःस्वप्ननाशनम्
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - सूक्त-९६
अपे॑हि मनसस्प॒तेऽप॑ क्राम प॒रश्च॑र। प॒रो निरृ॑त्या॒ आ च॑क्ष्व बहु॒धा जीव॑तो॒ मनः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठअप॑ । इ॒हि॒ । म॒न॒स॒: । प॒ते॒ । अप॑ । क्रा॒म॒ । प॒र: । च॒र ॥ प॒र: । नि:ऽऋ॑त्यै । आ । च॒क्ष्व॒ । ब॒हु॒धा । जीव॑त: । मन॑:॥९६.२४॥
स्वर रहित मन्त्र
अपेहि मनसस्पतेऽप क्राम परश्चर। परो निरृत्या आ चक्ष्व बहुधा जीवतो मनः ॥
स्वर रहित पद पाठअप । इहि । मनस: । पते । अप । क्राम । पर: । चर ॥ पर: । नि:ऽऋत्यै । आ । चक्ष्व । बहुधा । जीवत: । मन:॥९६.२४॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 96; मन्त्र » 24
मन्त्र विषय - স্বাস্থ্যরক্ষোপদেশঃ
भाषार्थ -
(মনসঃ পতে) হে ক্ষীণমতি প্রদায়ী ! [দুষ্ট স্বপ্ন আদি রোগ] (অপ ইহি) দূর হও, (অপ ক্রাম) পদবিক্ষেপ করো, (পরঃ) দূর-দূরান্তে (চর) গমন করো। (নির্ঋত্যৈ) অলক্ষ্মীকে [মহামারী, দরিদ্রতা আদি] (পরঃ) দূরে [যাওয়ার জন্য] (আ চক্ষ্ব) বলো, (জীবতঃ) জীবিত মানুষের (মনঃ) মন (বহুধা) বহু প্রকারে [বহু বিষয়ে উৎসুক] থাকে ॥২৪॥
भावार्थ - মনুষ্যের উচিত উত্তম বিচারের সহিত স্বাস্থ্যরক্ষা করা এবং নিরলস হয়ে শুভ কর্ম সম্পাদন-বাস্তবায়ন পূর্বক ঐশ্বর্যবান্ হওয়া ॥২৪॥ এই মন্ত্র রয়েছে ঋগ্বেদ-১০।১৬৪।১॥ ইত্যষ্টমোঽনুবাকঃ ॥
इस भाष्य को एडिट करें