अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 22/ मन्त्र 6
सूक्त - वसिष्ठः
देवता - बृहस्पतिः, विश्वेदेवाः, वर्चः
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - वर्चः प्राप्ति सुक्त
ह॒स्ती मृ॒गाणां॑ सु॒षदा॑मति॒ष्ठावा॑न्ब॒भूव॒ हि। तस्य॒ भगे॑न॒ वर्च॑सा॒भि षि॑ञ्चामि॒ माम॒हम् ॥
स्वर सहित पद पाठह॒स्ती । मृ॒गाणा॑म् । सु॒ऽसदा॑म् । अ॒ति॒स्थाऽवा॑न् । ब॒भूव॑ । हि । तस्य॑ । भगे॑न । वर्च॑सा । अ॒भि । सि॒ञ्चा॒मि॒ । माम् । अ॒हम् ॥२२.६॥
स्वर रहित मन्त्र
हस्ती मृगाणां सुषदामतिष्ठावान्बभूव हि। तस्य भगेन वर्चसाभि षिञ्चामि मामहम् ॥
स्वर रहित पद पाठहस्ती । मृगाणाम् । सुऽसदाम् । अतिस्थाऽवान् । बभूव । हि । तस्य । भगेन । वर्चसा । अभि । सिञ्चामि । माम् । अहम् ॥२२.६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 22; मन्त्र » 6
मन्त्र विषय - কীর্তিপ্রাপ্ত্যুপদেশঃ
भाषार्थ -
(হি) কারণ (সুষদাম্) সুখপূর্বক আরোহণ যোগ্য (মৃগাণাম্) পশুদের মধ্যে (হস্তী) হাতি (অতিষ্ঠাবান্) প্রতিষ্ঠাবান (বভূব) হয়েছে, (তস্য) তার (ভগেন) সেবনীয় (বর্চসা) কান্তি দ্বারা (অহম্) আমি (মাম্) নিজেকে (অভিষিঞ্চামি) উত্তমরূপে সিঞ্চন করি [শুদ্ধ করি] ॥৬॥
भावार्थ - যেমন হাতির মধ্যে অন্য পশুদের থেকে অধিক বুদ্ধি বল থাকে, তেমনই প্রধান পুরুষ অন্য পুরুষদের থেকে অধিক বুদ্ধিমান, বলবান হোক ॥৬॥
इस भाष्य को एडिट करें