अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 6/ मन्त्र 5
सूक्त - शौनकः
देवता - अग्निः
छन्दः - विराट्प्रस्तारपङ्क्तिः
सूक्तम् - सपत्नहाग्नि
अति॒ निहो॒ अति॒ सृधो ऽत्यचि॑त्ती॒रति॒ द्विषः॑। विश्वा॒ ह्य॑ग्ने दुरि॒ता तर॒ त्वमथा॒स्मभ्यं॑ स॒हवी॑रं र॒यिं दाः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठअति॑ । निह॑: । अति॑ । सृध॑: । अति॑ । अचि॑त्ती: । अति॑ । द्विष॑: । विश्वा॑ । हि । अ॒ग्ने॒ । दु॒:ऽइ॒ता । त॒र॒ । त्वम् । अथ॑ । अ॒स्मभ्य॑म् । स॒हऽवी॑रम् । र॒यिम् । दा॒: ॥६.५॥
स्वर रहित मन्त्र
अति निहो अति सृधो ऽत्यचित्तीरति द्विषः। विश्वा ह्यग्ने दुरिता तर त्वमथास्मभ्यं सहवीरं रयिं दाः ॥
स्वर रहित पद पाठअति । निह: । अति । सृध: । अति । अचित्ती: । अति । द्विष: । विश्वा । हि । अग्ने । दु:ऽइता । तर । त्वम् । अथ । अस्मभ्यम् । सहऽवीरम् । रयिम् । दा: ॥६.५॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 6; मन्त्र » 5
पदार्थ -
(অগ্নে) হে তেজস্বী রাজন! (অতি) অত্যন্ত (নিহঃ) নিম্নগামিদিগকে (অতি) অতিক্রম করিয়া (সৃধঃ) হিংসকদিগকে (অতি) অতিক্রম করিয়া (অচিত্তীঃ) পাপবুদ্ধি প্রজাদিগকে (অতি) অতিক্রম করিয়া ও (দ্বিধঃ) দ্বেষ পরায়ণদিগকে (অতি) তিরস্কার করিয়া (ত্বম্) তুমি (হি) ই (বিশ্বা) সব (দুরিতা) সংকটকে (তর) পার কর (অখ) এবং (অস্মভ্যং) আমাদিগকে (সহবীরং) বীর পুরুষদের সহিত (রয়িং) ধন (দাঃ) দান কর।
भावार्थ - হে তেজস্বী রাজন! অত্যন্ত নিম্নগামীদিগকে অতিক্রম করিয়া, পাপবুদ্ধিদিগকে অতিক্রম করিয়া ও দ্বেষ পরায়ণদিগকে তিরস্কার করিয়া তুমিই সব সংকটকে পার কর এবং আমাদিগকে বীর পুরুষদের সঙ্গে ধন দান কর।।
मन्त्र (बांग्ला) - অতি নিহো অতি সৃধোত্যচিত্তীরতি দ্বিষঃ। বিম্বা হ্যগ্নে দুরিতা তর ত্বমতাল্মভ্যং সহবীরং রয়ি দাঃ।।
ऋषि | देवता | छन्द - শৌনকঃ (সম্পৎকামঃ)। অগ্নিঃ। বিরাট্ প্রস্তারপঙ্ক্তিঃ
इस भाष्य को एडिट करें