English
अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 25/ मन्त्र 1
सूक्त - चातनः
देवता - वनस्पतिः पृश्नपर्णी
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - पृश्नपर्णी सूक्त
शं नो॑ दे॒वी पृ॑श्निप॒र्ण्यशं॒ निरृ॑त्या अकः। उ॒ग्रा हि क॑ण्व॒जम्भ॑नी॒ ताम॑भक्षि॒ सह॑स्वतीम् ॥
स्वर सहित पद पाठशम् । न॒: । दे॒वी । पृ॒श्नि॒ऽप॒र्णी । अश॑म् । नि:ऽऋ॑त्यै । अ॒क॒: । उ॒ग्रा । हि । क॒ण्व॒ऽजम्भ॑नी । ताम् । अ॒भ॒क्षि॒ । सह॑स्वतीम् ॥२५.१॥
स्वर रहित मन्त्र
शं नो देवी पृश्निपर्ण्यशं निरृत्या अकः। उग्रा हि कण्वजम्भनी तामभक्षि सहस्वतीम् ॥
स्वर रहित पद पाठशम् । न: । देवी । पृश्निऽपर्णी । अशम् । नि:ऽऋत्यै । अक: । उग्रा । हि । कण्वऽजम्भनी । ताम् । अभक्षि । सहस्वतीम् ॥२५.१॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 25; मन्त्र » 1
भाषार्थ -
(দেবী) দিব্য গুণান্বিত (পৃশ্নিপর্ণী) চিত্রপর্ণ ঔষধি (নঃ) আমাদের (শম্ অকঃ) সুখী করেছে, এবং (নিৠত্যৈ) কৃচ্ছ্রাপত্তির জন্য (অশম্) দুঃখ করেছে। (কণ্বজম্ভনী) কণ্ব এর বিনাশকারী (হি) নিশ্চিতরূপে (উগ্রা) কণ্ব-এর বিনাশ করার ক্ষেত্রে উগ্ররূপা। (তাম্) সেই (সহস্বতীম) রোগবিনাশকারীর/রোগনিবারকের (অভক্ষি) আমি ভক্ষণ করেছি, [বা আমি অনুলেপন আদি দ্বারা সেবন করেছি] (সায়ণ)।
टिप्पणी -
[কণ্বস্য= পাপস্য (সায়ণ)। কণ্ব = কণা সদৃশ সূক্ষ্ম রোগ জীবাণু (germs)।]