English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 125/ मन्त्र 3
न॒हि स्थूर्यृ॑तु॒था या॒तम॑स्ति॒ नोत श्रवो॑ विविदे संग॒मेषु॑। ग॒व्यन्त॒ इन्द्रं॑ स॒ख्याय॒ विप्रा॑ अश्वा॒यन्तो॒ वृष॑णं वा॒जय॑न्तः ॥
स्वर सहित पद पाठन॒हि । स्थूरि॑ । ऋ॒तु॒ऽथा । या॒तम् । अस्ति॑ । न । उ॒त । श्रव॑: । वि॒वि॒दे॒ । स॒म्ऽग॒मेषु॑ ॥ ग॒व्यन्त॑: । इन्द्र॑म् । स॒ख्याय॑ । विप्रा॑: । अ॒श्व॒ऽयन्त॑: । वृष॑णम् । वा॒जय॑न्त: ॥१२५.३॥
स्वर रहित मन्त्र
नहि स्थूर्यृतुथा यातमस्ति नोत श्रवो विविदे संगमेषु। गव्यन्त इन्द्रं सख्याय विप्रा अश्वायन्तो वृषणं वाजयन्तः ॥
स्वर रहित पद पाठनहि । स्थूरि । ऋतुऽथा । यातम् । अस्ति । न । उत । श्रव: । विविदे । सम्ऽगमेषु ॥ गव्यन्त: । इन्द्रम् । सख्याय । विप्रा: । अश्वऽयन्त: । वृषणम् । वाजयन्त: ॥१२५.३॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 125; मन्त्र » 3
मन्त्र विषय - রাজধর্মোপদেশঃ
भाषार्थ -
(স্থূরি) গতিশূন্য/স্থবির [অলস] কর্ম (ঋতুথা) ঋতু অনুসারে [সঠিক সময়ে] (যাতম্) প্রাপ্ত (নহি) না (অস্তি) হয়, (উত) এবং [এই কারণে] (সঙ্গমেষু) সমাজে [বা সংগ্রামে] (শ্রবঃ) যশ (ন) না (বিবিদে) লাভ/প্রাপ্তি হয়, (সখ্যায়) মিত্রতার জন্য (বৃষণম্) শক্তিশালী (ইন্দ্রম্) ইন্দ্রকে [মহা ঐশ্বর্যবান রাজাকে] (বাজয়ন্তঃ) বেগবান করে (বিপ্রাঃ) বুদ্ধিমানগণ (গব্যন্তঃ) ভূমি কামনা করে এবং (অশ্বায়ন্তঃ) ঘোড়া কামনা করে॥৩॥
भावार्थ - যে ব্যক্তি কাজ শুরু করে অলসতার কারণে তা ত্যাগ করে, সে খ্যাতি পায় না, তাই সে বিদ্বানদের কাছ থেকে শিক্ষা গ্রহণ করে প্রচেষ্টার দ্বারা রাষ্ট্র ইত্যাদির কাজ চালনা করুক॥৩॥
इस भाष्य को एडिट करें