Loading...
अथर्ववेद > काण्ड 20 > सूक्त 56

काण्ड के आधार पर मन्त्र चुनें

  • अथर्ववेद का मुख्य पृष्ठ
  • अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 56/ मन्त्र 3
    सूक्त - गोतमः देवता - इन्द्रः छन्दः - पङ्क्तिः सूक्तम् - सूक्त-५६

    यदु॒दीर॑त आ॒जयो॑ धृ॒ष्णवे॑ धीयते॒ धना॑। यु॒क्ष्वा म॑द॒च्युता॒ हरी॒ कं हनः॒ कं वसौ॑ दधो॒ऽस्माँ इ॑न्द्र॒ वसौ॑ दधः ॥

    स्वर सहित पद पाठ

    यत् । उ॒त्ऽईर॑ते । आ॒जय॑: । धृ॒ष्णवे॑ । धी॒य॒ते॒ । धना॑ ॥ यु॒क्ष्व । म॒द॒ऽच्युता॑ । हरी॒ इति॑ । कम् । हन॑: । कम् । वसौ॑ । द॒ध॒: । अ॒स्मान् । इ॒न्द्र॒ । वसौ॑ । द॒ध॒: ॥५६.३॥


    स्वर रहित मन्त्र

    यदुदीरत आजयो धृष्णवे धीयते धना। युक्ष्वा मदच्युता हरी कं हनः कं वसौ दधोऽस्माँ इन्द्र वसौ दधः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    यत् । उत्ऽईरते । आजय: । धृष्णवे । धीयते । धना ॥ युक्ष्व । मदऽच्युता । हरी इति । कम् । हन: । कम् । वसौ । दध: । अस्मान् । इन्द्र । वसौ । दध: ॥५६.३॥

    अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 56; मन्त्र » 3

    भाषार्थ -
    (যৎ) যখন (আজয়ঃ) যুদ্ধ/সংগ্রাম (উদীরতে) উপস্থিত হয়, তখন (ধৃষ্ণবে) নির্ভীক পুরুষের জন্য (ধনা) ধন/পুরস্কার (ধীয়তে) ধারণ করানো হয়। (মদচ্যুতা) আনন্দ প্রদানকারী (হরী) দুটি অশ্ব [বল ও পরাক্রম] কে (যুক্ষ্ব) সংযুক্ত করো, (কম্) কোন [শত্রু] কে (হনঃ) তুমি বধ করবে ? (কম্) কোন [মিত্র] কে (বসৌ) ধন-সম্পদের ভাণ্ডারে (দধঃ) তুমি স্থাপন করবে ? (ইন্দ্র) হে ইন্দ্র ! [বিশাল ঐশ্বর্যশালী সেনাপতি] (অস্মান্) আমাদের তুমি (বসৌ) ধনের ভাণ্ডারে (দধঃ) স্থাপন করো ॥৩॥

    भावार्थ - বিজয় প্রাপ্তির পর বীর পুরুষ ধন প্রাপ্ত হন। এটা বিচার করে রাজা বল ও পরাক্রমপূর্বক যুদ্ধসামগ্রী একত্র করে শত্রুদের বিনাশ করেন এবং মিত্রদের সৎকার করে প্রজাদের উন্নতি সাধন করেন ॥৩॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top