English
अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 12/ मन्त्र 6
सूक्त - भरद्वाजः
देवता - मरुद्गणः, ब्रह्मद्विट्
छन्दः - त्रिष्टुप्
सूक्तम् - शत्रुनाशन सूक्त
अती॑व॒ यो म॑रुतो॒ मन्य॑ते नो॒ ब्रह्म॑ वा॒ यो निन्दि॑षत्क्रि॒यमा॑णम्। तपूं॑षि॒ तस्मै॑ वृजि॒नानि॑ सन्तु ब्रह्म॒द्विषं॒ द्यौर॑भि॒संत॑पाति ॥
स्वर सहित पद पाठअति॑ऽइव । य: । म॒रु॒त॒: । मन्य॑ते । न॒: । ब्रह्म॑ । वा॒ । य: । निन्दि॑षत् । क्रि॒यमा॑णम् । तपूं॑षि । तस्मै॑ । वृ॒जि॒नानि॑ । स॒न्तु॒ । ब्र॒ह्म॒ऽद्विष॑म् । द्यौ : । अ॒भि॒ऽसंत॑पाति ॥१२.६॥
स्वर रहित मन्त्र
अतीव यो मरुतो मन्यते नो ब्रह्म वा यो निन्दिषत्क्रियमाणम्। तपूंषि तस्मै वृजिनानि सन्तु ब्रह्मद्विषं द्यौरभिसंतपाति ॥
स्वर रहित पद पाठअतिऽइव । य: । मरुत: । मन्यते । न: । ब्रह्म । वा । य: । निन्दिषत् । क्रियमाणम् । तपूंषि । तस्मै । वृजिनानि । सन्तु । ब्रह्मऽद्विषम् । द्यौ : । अभिऽसंतपाति ॥१२.६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 12; मन्त्र » 6
भाषार्थ -
(মরুতঃ) হে মনুষ্যগণ!, অথবা হে ঋত্বিজগণ ! (যঃ) যে (নঃ) আমাদের থেকে (অতি ইব) অতিক্রান্ত-এর সদৃশ (মন্যতে) নিজেকে মনে করে, (বা) অথবা (নঃ) আমাদের (ক্রিয়মাণম্ ব্রহ্ম) ক্রিয়মাণ বৈদিক কর্মের (নিন্দিষৎ) নিন্দা করে। (তস্মৈ) তাঁর জন্য (তপূংষি) তাপ-সন্তাপ (বৃজিনানি) এই নিন্দা কার্যের থেকে বর্জিতকারী (সন্তু) হোক, (ব্রহ্মদ্বিষম্) ব্রহ্মদ্বেষীকে (দ্যৌঃ) দ্যৌ (অভিসংতপাতি) সাক্ষাৎ সন্তপ্ত করে/করুক।
टिप्पणी -
[মরুতঃ=ম্রিয়তে ইতি মনুষ্যজাতিঃ (উণা০ ১।৯৪; দয়ানন্দ)। মরুতঃ ঋত্বিঙ্নাম (নিঘং০ ৩।১৮)। (ক্রিয়মাণম্ ব্রহ্ম) "ক্রিয়মাণ মন্ত্রসাধ্য কর্মকে" (সায়ণ)। নিন্দিষৎ = সিপ্; সিব্ বহুলং লেটি (সায়ণ)। এমন ব্যক্তিকে দ্যুলোক স্বয়ম্ সন্তপ্ত করে/করুক। সন্তপাতি=লেট্ লকার, আডাগম।]