अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 143/ मन्त्र 4
सूक्त - पुरमीढाजमीढौ
देवता - अश्विनौ
छन्दः - त्रिष्टुप्
सूक्तम् - सूक्त १४३
हि॑र॒ण्यये॑न पुरुभू॒ रथे॑ने॒मं य॒ज्ञं ना॑स॒त्योप॑ यातम्। पिबा॑थ॒ इन्मधु॑नः सो॒म्यस्य॒ दध॑थो॒ रत्नं॑ विध॒ते जना॑य ॥
स्वर सहित पद पाठहि॒र॒ण्यये॑न । पु॒रु॒भू॒ इति॑ पुरुऽभू । रथे॑न । इ॒मम् । य॒ज्ञम् । ना॒स॒त्या॒ । उप॑ । या॒त॒म् ॥ पिबा॑थ: । इत् । मधु॑न: । सो॒म्यस्य॑ । दध॑थ: । रत्न॑म् । वि॒ध॒ते । जना॑य ॥१४३.४॥
स्वर रहित मन्त्र
हिरण्ययेन पुरुभू रथेनेमं यज्ञं नासत्योप यातम्। पिबाथ इन्मधुनः सोम्यस्य दधथो रत्नं विधते जनाय ॥
स्वर रहित पद पाठहिरण्ययेन । पुरुभू इति पुरुऽभू । रथेन । इमम् । यज्ञम् । नासत्या । उप । यातम् ॥ पिबाथ: । इत् । मधुन: । सोम्यस्य । दधथ: । रत्नम् । विधते । जनाय ॥१४३.४॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 143; मन्त्र » 4
भाषार्थ -
(নাসত্যা) অসত্য ব্যবহার রহিত হে অশ্বিদ্বয়! (হিরণ্যযেন) সুবর্ণ সদৃশ শোভায়মান (পুরুভূ রথেন) সর্বত্র আসা-যাওয়ার যোগ্য রথের দ্বারা, আপনারা (ইমং যজ্ঞম্) আমাদের রচিত এই যজ্ঞে (উপ যাতম্) উপস্থিত হন। এবং (সোম্যস্য) সোম-ঔষধি থেকে নিষ্পন্ন (মধুনঃ) মধুর রস, বা মধুর দুগ্ধরসের (পিবাথ) পান করুন, তথা (বিধতে জনায়) রাষ্ট্র-সেবক প্রজাদের জন্য (রত্নম্) বিবিধ রত্ন (দধথঃ) প্রদান করুন।
- [পুরুভূ=পুরুত্র ভবতীতি। বিধতে; বিধেম=পরিচরণকর্মা (নিঘং০ ৩.৫)।]
इस भाष्य को एडिट करें