English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 143/ मन्त्र 2
सूक्त - पुरमीढाजमीढौ
देवता - अश्विनौ
छन्दः - त्रिष्टुप्
सूक्तम् - सूक्त १४३
यु॒वं श्रिय॑मश्विना दे॒वता॒ तां दिवो॑ नपाता वनथः॒ शची॑भिः। यु॒वोर्वपु॑र॒भि पृक्षः॑ सचन्ते॒ वह॑न्ति॒ यत्क॑कु॒हासो॒ रथे॑ वाम् ॥
स्वर सहित पद पाठयु॒वम् । श्रिय॑म् । अ॒श्वि॒ना॒ । दे॒वता॑ । ताम् । दिव॑:। न॒पा॒ता॒ । व॒न॒थ॒: । शची॑भि: ॥ यु॒वो: । वपु॑: । अ॒भि । पृक्ष॑: । स॒च॒न्ते॒ । वह॑न्ति । यत् । क॒कु॒हास॑: । रथे॑ । वा॒म् ॥१४३.२॥
स्वर रहित मन्त्र
युवं श्रियमश्विना देवता तां दिवो नपाता वनथः शचीभिः। युवोर्वपुरभि पृक्षः सचन्ते वहन्ति यत्ककुहासो रथे वाम् ॥
स्वर रहित पद पाठयुवम् । श्रियम् । अश्विना । देवता । ताम् । दिव:। नपाता । वनथ: । शचीभि: ॥ युवो: । वपु: । अभि । पृक्ष: । सचन्ते । वहन्ति । यत् । ककुहास: । रथे । वाम् ॥१४३.२॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 143; मन्त्र » 2
भाषार्थ -
(অশ্বিনা) হে অশ্বিগণ! (নপাতা) হে রাষ্ট্রের পতন থেকে রক্ষাকারী! (যুবম্) তোমরা দুজন, (দেবতা তাং=দেবতাতা=দেবতাতৌ) দেবতাসদৃশ অধিকারীদের দ্বারা বিস্তারিত রাষ্ট্র-যজ্ঞে, (শচীভিঃ) নিজ প্রজ্ঞা তথা নিজ কর্ম দ্বারা (দিবঃ শ্রিয়ম্) দিব্য শোভা (বনথঃ) প্রাপ্ত করো। (যুবোঃ) তোমাদের দুজনের (বপুঃ) শরীরের ওপর (পৃক্ষঃ) মানপদক (অভি সচন্তে) বিদ্যমান থাকে (যৎ) যদ্যপি (ককুহাসঃ) মহানিপুণ রথ-সঞ্চালক (বাম্) তোমাদের (রথে) রথে (বহন্তি) নিয়ে যায়/বহন করে ।
- [দিবঃ শ্রিয়ম্=দ্যুলোকের শোভা দ্যুলোকের তারাগণ/নক্ষত্র দ্বারা হয়। এরূপ শোভা মানপদক দ্বারা অশ্বিদ্বয়ের হয়। ককুহাঃ=মহন্নাম (নিঘং০ ৩.৩) পৃক্ষঃ=পৃচ্ সম্পর্কে।]
इस भाष्य को एडिट करें