English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 36/ मन्त्र 10
आ सं॒यत॑मिन्द्र णः स्व॒स्तिं श॑त्रु॒तूर्या॑य बृह॒तीममृ॑ध्राम्। यया॒ दासा॒न्यार्या॑णि वृ॒त्रा करो॑ वज्रिन्त्सु॒तुका॒ नाहु॑षाणि ॥
स्वर सहित पद पाठआ । सम्ऽयत॑म् । इ॒न्द्र॒ । न॒: । स्व॒स्तिम् । श॒त्रु॒ऽतूर्या॑य । बृ॒ह॒तीम् । अमृ॑ध्राम् ॥ यया॑ । दासा॑नि । आर्या॑णि । वृ॒त्रा । कर॑: । व॒ज्रि॒न् । सु॒ऽतुका॑ । नाहु॑षाणि ॥३६.१०॥
स्वर रहित मन्त्र
आ संयतमिन्द्र णः स्वस्तिं शत्रुतूर्याय बृहतीममृध्राम्। यया दासान्यार्याणि वृत्रा करो वज्रिन्त्सुतुका नाहुषाणि ॥
स्वर रहित पद पाठआ । सम्ऽयतम् । इन्द्र । न: । स्वस्तिम् । शत्रुऽतूर्याय । बृहतीम् । अमृध्राम् ॥ यया । दासानि । आर्याणि । वृत्रा । कर: । वज्रिन् । सुऽतुका । नाहुषाणि ॥३६.१०॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 36; मन्त्र » 10
भाषार्थ -
(ইন্দ্র) হে পরমেশ্বর! (শত্রুতূর্যায়) কামাদি শত্রুর বিনাশের জন্য, আপনি (নঃ) আমাদের (সংযতম্) ইন্দ্রিয়-সংযম তথা (বৃহতীং স্বস্তিম্) মহাকল্যাণের মার্গ (আ করঃ) প্রাপ্ত করান (অমৃধ্রাম্) এমন সংযম তথা মহাকল্যাণ মার্গ প্রাপ্ত করান যাতে কামাদির সাথে পুনঃ সংগ্রাম করতে না হয়। (বজ্রিন্) হে ন্যায় বজ্রধারী! এরূপ সংযম এবং স্বস্তিমার্গ প্রাপ্ত করান, (যয়া) যা দ্বারা (দাসানি) উপক্ষয়কারী তথা (বৃত্রা) উন্নতি রোধকারী (নাহুষাণি) মনুষ্যদেরও, আপনি (আর্যাণি) আর্য অর্থাৎ ঈশ্বরভক্ত (করঃ) করেন। (সুতুকা) এবং তাঁদের সন্তানদেরও আপনি শ্রেষ্ঠ আর্য করেন।
- [অমৃধ্রাম্=অ+মৃধ=সঙ্গ্রামনাম (নিঘং০ ২.১৭)। নাহুষাণি=মনুষ্যনাম (নিঘং০ ২.৩)। আর্যঃ=ঈশ্বরপুত্রঃ (নিরু০ ৬.৫.২৬)। তুক্=অপত্যনাম (নিঘং০ ২.২)।]
इस भाष्य को एडिट करें