Loading...
अथर्ववेद > काण्ड 20 > सूक्त 48

काण्ड के आधार पर मन्त्र चुनें

  • अथर्ववेद का मुख्य पृष्ठ
  • अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 48/ मन्त्र 6
    सूक्त - सार्पराज्ञी देवता - गौः, सूर्यः छन्दः - गायत्री सूक्तम् - सूक्त-४८

    त्रिं॒शद्धामा॒ वि रा॑जति॒ वाक्प॑त॒ङ्गो अ॑शिश्रियत्। प्रति॒ वस्तो॒रह॒र्द्युभिः॑ ॥

    स्वर सहित पद पाठ

    त्रिं॒शत् । धाम॑ । वि । रा॒ज॒ति॒ । वाक् । प॒त॒ङ्ग: । अ॒शि॒श्रि॒य॒त् ॥ प्रति॑ । वस्तो॑: । अह॑: । द्युऽभि॑: ॥४८.६॥


    स्वर रहित मन्त्र

    त्रिंशद्धामा वि राजति वाक्पतङ्गो अशिश्रियत्। प्रति वस्तोरहर्द्युभिः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    त्रिंशत् । धाम । वि । राजति । वाक् । पतङ्ग: । अशिश्रियत् ॥ प्रति । वस्तो: । अह: । द्युऽभि: ॥४८.६॥

    अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 48; मन्त्र » 6

    भाषार्थ -
    (পতঙ্গঃ) জীবাত্ম-পক্ষী, যতক্ষণ পর্যন্ত (ত্রিংশৎ ধামা=ধামানি) দিন-রাতের ৩০ মুহূর্তে, দেহে (অশিশ্রিয়ৎ) পরমেশ্বরের নিয়মানুসারে আশ্রয় পায়, ততক্ষণ পর্যন্ত (বাক্) বাক্ আদি ইন্দ্রিয়-সমূহ, জাগরিত তথা প্রসুপ্তাবস্থায়, (প্রতি বস্তোঃ) প্রতিদিন, (অহঃ দ্যুভিঃ) দিনের আরম্ভক প্রকাশ থেকে শুরু করে, (ত্রিংশৎ ধামা) ত্রিশ মুহূর্ত পর্যন্ত (বি রাজতি) শরীরে বিরাজমান থাকে।

    - [পতঙ্গ এর অর্থ হল—পক্ষী। পতঙ্গ এর ধাত্বর্থ হল—“উড্ডয়নশীল”। জীবাত্মাকে মন্ত্রে পতঙ্গ বলা হয়েছে। ত্রিশদ্ ধামা=রাত-দিনে ৩০ মুহূর্ত হয়/থাকে। মন্ত্রে দর্শানো হয়েছে, শরীরে ইন্দ্রিয়-সমূহ ততক্ষণ পর্যন্ত কাজ করে, যতক্ষণ পর্যন্ত শরীরে জীবাত্মার সত্তা বর্তমান/থাকে/উপস্থিত/বিদ্যমান।]

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top