English
अथर्ववेद - काण्ड 8/ सूक्त 6/ मन्त्र 7
सूक्त - मातृनामा
देवता - मातृनामा अथवा मन्त्रोक्ताः
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - गर्भदोषनिवारण सूक्त
यस्त्वा॒ स्वप्ने॑ नि॒पद्य॑ते॒ भ्राता॑ भू॒त्वा पि॒तेव॑ च। ब॒जस्तान्त्स॑हतामि॒तः क्ली॒बरू॑पांस्तिरी॒टिनः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठय: । त्वा॒ । स्वप्ने॑ । नि॒ऽपद्य॑ते । भ्राता॑ । भू॒त्वा । पि॒ताऽइ॑व । च॒ । ब॒ज: । तान् । स॒ह॒ता॒म् । इ॒त: । क्ली॒बऽरू॑पान् । ति॒री॒टिन॑: ॥६.७॥
स्वर रहित मन्त्र
यस्त्वा स्वप्ने निपद्यते भ्राता भूत्वा पितेव च। बजस्तान्त्सहतामितः क्लीबरूपांस्तिरीटिनः ॥
स्वर रहित पद पाठय: । त्वा । स्वप्ने । निऽपद्यते । भ्राता । भूत्वा । पिताऽइव । च । बज: । तान् । सहताम् । इत: । क्लीबऽरूपान् । तिरीटिन: ॥६.७॥
अथर्ववेद - काण्ड » 8; सूक्त » 6; मन्त्र » 7
विषय - गर्भ की रक्षा का उपदेश।
पदार्थ -
[हे स्त्री !] (यः) जो कोई (त्वा) तेरे पास (स्वप्ने) सोते में (भ्राता) भाई [सभाग] (च) और (पिता इव) पिता के समान (भूत्वा) होकर (निपद्यते) आ जावे। (बजः) बली [पुरुष] (तान्) उन सब (क्लीबरूपान्) हिजड़े [समान] रूपवाले (तिरीटिनः) घातकों को (इतः) वहाँ से (सहताम्) हरा देवे ॥७॥
भावार्थ - पति आदि सावधान रहें कि कोई छली पुरुष गर्भिणी को सोते में न सतावे ॥७॥
टिप्पणी -
७−(यः) पुरुषः (त्वा) गर्भिणीम् (स्वप्ने) निद्रायाम् (निपद्यते) अभिगच्छति। प्राप्नोति (भ्राता) सहोदर इव (भूत्वा) विश्वासं जनयन् (पिता इव) जनक इव, तद्रूपधारी (च) (बजः) म० ३। बली पुरुषः (तान्) (सहताम्) अभिभवतु (इतः) अत्र (क्लीबरूपान्) षण्ढरूपधारिणः (तिरीटिनः) कृतॄपिभ्यः कीटन्। उ० ४।१८५। तॄ अभिभवे-कीटन्, मत्वर्थे इनि। अभिभवशीलान्। घातकान् ॥