अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 134/ मन्त्र 6
सूक्त -
देवता - प्रजापतिः
छन्दः - निचृत्साम्नी पङ्क्तिः
सूक्तम् - कुन्ताप सूक्त
इ॒हेत्थ प्रागपा॒गुद॑ग॒धरा॒गक्ष्लिली॒ पुच्छिली॑यते ॥
स्वर सहित पद पाठइ॒ह । इत्थ॑ । प्राक् । अपा॒क् । उद॑क् । अ॒ध॒राक्ऽअक्ष्लि॑ली । पुच्छिली॑यते ॥१३४.६॥
स्वर रहित मन्त्र
इहेत्थ प्रागपागुदगधरागक्ष्लिली पुच्छिलीयते ॥
स्वर रहित पद पाठइह । इत्थ । प्राक् । अपाक् । उदक् । अधराक्ऽअक्ष्लिली । पुच्छिलीयते ॥१३४.६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 134; मन्त्र » 6
भाषार्थ -
হে স্ত্রীগণ! (ইহ) এই পৃথিবীতে (এত্থ) এসো, জন্মগ্রহণ করো—(প্রাক্, অপাক্, উদক্, অধরাক্) পৃথিবীর পূর্বাদি যে কোনো ভূ-ভাগে জন্মগ্রহণ করো। ইহা স্মরণে রেখো (অক্ষ্লিলী) ইন্দ্রিয়-সমূহের বিষয়ের মধ্যে অত্যন্ত লীন স্ত্রী (পুচ্ছিলীয়তে) পুচ্ছিল অর্থাৎ লেজবিশিষ্ট পশুর সদৃশ হয়ে যায়।
- [অক্ষ্লিলী=অক্ষ=ইন্দ্রিয়সমূহ=লিলী=লীঙ্,যঙ্লুক। পুচ্ছিলীয়তে=পুচ্ছিল (পশু)+আচারে ক্যঙ্।]
इस भाष्य को एडिट करें