English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 15/ मन्त्र 6
त्वं तमि॑न्द्र॒ पर्व॑तं म॒हामु॒रुं वज्रे॑ण वज्रिन्पर्व॒शश्च॑कर्तिथ। अवा॑सृजो॒ निवृ॑ताः॒ सर्त॒वा अ॒पः स॒त्रा विश्वं॑ दधिषे॒ केव॑लं॒ सहः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठत्वम् । तम् । इ॒न्द्र॒ । पर्व॑तम् । म॒हान् । उ॒रुम् । वज्रे॑ण ॥ व॒ज्रि॒न् । प॒र्व॒ऽश: । च॒क॒र्ति॒थ॒ ॥ अव॑ । अ॒सृ॒ज॒: । निऽवृ॑ता: । सर्त॒वै । अ॒प: । स॒त्रा । विश्व॑म् । द॒धि॒षे॒ । केव॑लम् । सह॑: ॥१५.६॥
स्वर रहित मन्त्र
त्वं तमिन्द्र पर्वतं महामुरुं वज्रेण वज्रिन्पर्वशश्चकर्तिथ। अवासृजो निवृताः सर्तवा अपः सत्रा विश्वं दधिषे केवलं सहः ॥
स्वर रहित पद पाठत्वम् । तम् । इन्द्र । पर्वतम् । महान् । उरुम् । वज्रेण ॥ वज्रिन् । पर्वऽश: । चकर्तिथ ॥ अव । असृज: । निऽवृता: । सर्तवै । अप: । सत्रा । विश्वम् । दधिषे । केवलम् । सह: ॥१५.६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 15; मन्त्र » 6
भाषार्थ -
(বজ্রিন্ ইন্দ্র) হে বজ্রধারী পরমেশ্বর! আপনি (বজ্রেণ) বিদ্যুৎ-রূপী বজ্র দ্বারা (মহাম্) মহান্ এবং (উরুম্) বিস্তারী (পর্বতম্) মেঘকে (পর্বশঃ) টুকরো-টুকরো করে (চকর্তিথ) কেটে ফেলেছেন। এবং (নিবৃতাঃ) মেঘে নিরন্তর ঘিরে থাকা (অপঃ) জলকে (সর্তবৈ) সরণ করার জন্য, প্রবাহের জন্য (অবাসৃজঃ) নীচে ভূমির দিকে প্রকট করেছেন। (সত্রা) ইহা সত্য যে, আপনিই (বিশ্বম্) ব্রহ্মাণ্ডের (দধিষে) ধারণ-পোষণ করছেন। (সহঃ) এই সামর্থ্য (কেবলম্) কেবল আপনারই আছে।
- [সত্রা = সত্যম্ (নিঘং০ ৩।১০)। পর্বতঃ = মেঘঃ (নিঘং০ ১।১০)। পর্বত দ্বারা অভিপ্রায় বরফ নির্মিত পর্বতও হয়, যা পর্বতের উপত্যকায় থাকে। ইহাকে glacier বলা হয়। glacier = more Properly a slowly moving river and ice; such as is found in the hollows and on the slopes of lofty mountains.]
इस भाष्य को एडिट करें