English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 76/ मन्त्र 4
कदु॑ द्यु॒म्नमि॑न्द्र॒ त्वाव॑तो॒ नॄन्कया॑ धि॒या क॑रसे॒ कन्न॒ आग॑न्। मि॒त्रो न स॒त्य उ॑रुगाय भृ॒त्या अन्ने॑ समस्य॒ यदस॑न्मनी॒षाः ॥
स्वर सहित पद पाठकत् । ऊं॒ इति॑ । द्यु॒म्नम् । इ॒न्द्र॒ । त्वाऽव॑त: । नॄन् । कया॑ । धि॒या। क॒र॒से॒ । कत् । न॒ । आ । अ॒र॒न् ॥ मि॒त्र: । न । स॒त्य: । उ॒रु॒ऽगा॒य॒ । भृ॒त्यै । अन्ने॑ । स॒म॒स्य॒ । यत् । अस॑न् । म॒नी॒षा ॥७६.४॥
स्वर रहित मन्त्र
कदु द्युम्नमिन्द्र त्वावतो नॄन्कया धिया करसे कन्न आगन्। मित्रो न सत्य उरुगाय भृत्या अन्ने समस्य यदसन्मनीषाः ॥
स्वर रहित पद पाठकत् । ऊं इति । द्युम्नम् । इन्द्र । त्वाऽवत: । नॄन् । कया । धिया। करसे । कत् । न । आ । अरन् ॥ मित्र: । न । सत्य: । उरुऽगाय । भृत्यै । अन्ने । समस्य । यत् । असन् । मनीषा ॥७६.४॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 76; मन्त्र » 4
भाषार्थ -
(ইন্দ্র) হে পরমেশ্বর! (ত্বাবতঃ) আপনাকে প্রাপ্তির অভিলাষী (নৄন্) উপাসক-নেতাদের, আপনার (দ্যুম্নম্) দ্যুতি (কদ্ উ) কখন (আগন্) প্রাপ্ত হবে? তথা (কয়া ধিয়া) কোন বিচারে আপনি (দ্যুম্নং করসে) নিজ উপাসকের মধ্যে দ্যুতি প্রকট করেন? (কৎ নঃ) কখন আমাদের [নবীন উপাসকদের] আপনার দ্যুতি (আগন্) প্রাপ্ত হবে?। (উরুগায়) হে মহাকীর্ত্তিমান! আপনি (ভৃত্যা) ভরণ-পোষণের দৃষ্টিতে (সত্যঃ মিত্রঃ ন) বাস্তবিক মিত্রের সদৃশ। হে পরমেশ্বর! (সমস্য) সকলের (অন্নে) অন্নময় মনের মধ্যে (যদ্) যখন (মনীষাঃ) এমন মনোবাঞ্ছা (অসন্) উৎপন্ন হবে, তখন আপনি সকলের মধ্যে নিজ দ্যুতি প্রকট করবেন, এবং সকলের মিত্র হবেন।
- [অন্নে=‘অন্নময়ং হি সোম্য মনঃ’ (ছান্দো॰ উপ॰ ৬.৭.৬)।]
इस भाष्य को एडिट करें