अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 126/ मन्त्र 22
सूक्त - वृषाकपिरिन्द्राणी च
देवता - इन्द्रः
छन्दः - पङ्क्तिः
सूक्तम् - सूक्त-१२६
यदुद॑ञ्चो वृषाकपे गृ॒हमि॒न्द्राज॑गन्तन। क्व स्य पु॑ल्व॒घो मृ॒गः कम॑गं जन॒योप॑नो॒ विश्व॑स्मा॒दिन्द्र॒ उत्त॑रः ॥
स्वर सहित पद पाठयत् । उद॑ञ्च: । वृ॒षा॒क॒पे॒ । गृ॒हम् । इ॒न्द्र॒ । अज॑गन्तन ॥ क्व । स्य: । पु॒ल्व॒घ: । मृ॒ग: । कम् । अ॒ग॒न् । ऊ॒न॒ऽयोप॑न: । विश्व॑स्मात् । इन्द्र॑: । उत्ऽत॑र ॥१२६.२२॥
स्वर रहित मन्त्र
यदुदञ्चो वृषाकपे गृहमिन्द्राजगन्तन। क्व स्य पुल्वघो मृगः कमगं जनयोपनो विश्वस्मादिन्द्र उत्तरः ॥
स्वर रहित पद पाठयत् । उदञ्च: । वृषाकपे । गृहम् । इन्द्र । अजगन्तन ॥ क्व । स्य: । पुल्वघ: । मृग: । कम् । अगन् । ऊनऽयोपन: । विश्वस्मात् । इन्द्र: । उत्ऽतर ॥१२६.२२॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 126; मन्त्र » 22
भाषार्थ -
(বৃষাকপে) হে বৃষাকপি জীবাত্মন্! (ইন্দ্র) এবং হে পরমেশ্বর! (যদ্) যখন তোমরা, (উদঞ্চঃ) উপরের (গৃহম্) গৃহে/ঘরে (আজগন্তন) আগমন করবে, একত্রিত হবে , তখন অপূর্ণ-উপাসক, যে পূর্বে (পুল্বঘঃ) মহাপাপী তথা (জনয়োপনঃ) প্রজাজন-পীড়ক (মৃগঃ) পশু ছিল, (স্যঃ) সে এখন (ক্ব) কোথায় আছে, (কম্) কোথায় (অগন্) চলে গেছে? [অর্থাৎ সে পরমেশ্বরের মধ্যে লীন হয়ে গেছে,] যে (বিশ্বস্মাৎ ইন্দ্র উত্তরঃ) পরমেশ্বর সর্বোৎকৃষ্ট।
- [উদঞ্চঃ= অর্থাৎ হৃদয়চক্র, আজ্ঞাচক্র তথা সহস্রারচক্র— এগুলো উপরের চক্র। এগুলোকে উপরের ঘর বলা হয়েছে।]
इस भाष्य को एडिट करें