अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 126/ मन्त्र 9
सूक्त - वृषाकपिरिन्द्राणी च
देवता - इन्द्रः
छन्दः - पङ्क्तिः
सूक्तम् - सूक्त-१२६
अ॒वीरा॑मिव॒ माम॒यं श॒रारु॑र॒भि म॑न्यते। उ॒ताहम॑स्मि वी॒रिणीन्द्र॑पत्नी म॒रुत्स॑खा॒ विश्व॑स्मा॒दिन्द्र॒ उत्त॑रः ॥
स्वर सहित पद पाठअ॒वीरा॑म्ऽइव । माम् । अ॒यम् । श॒रारु॑: । अ॒भि । म॒न्य॒ते॒ ॥ उ॒त । अ॒हम् । अ॒स्मि॒ । वी॒रिणी॑ । इन्द्र॑ऽपत्नी । म॒रुत् स॑खा । विश्व॑स्मात् । इन्द्र॑: । उत्ऽत॑र ॥१२६.९॥
स्वर रहित मन्त्र
अवीरामिव मामयं शरारुरभि मन्यते। उताहमस्मि वीरिणीन्द्रपत्नी मरुत्सखा विश्वस्मादिन्द्र उत्तरः ॥
स्वर रहित पद पाठअवीराम्ऽइव । माम् । अयम् । शरारु: । अभि । मन्यते ॥ उत । अहम् । अस्मि । वीरिणी । इन्द्रऽपत्नी । मरुत् सखा । विश्वस्मात् । इन्द्र: । उत्ऽतर ॥१२६.९॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 126; मन्त्र » 9
भाषार्थ -
স্ত্রী/নারী উত্তর দেয়, (অয়ং শরারুঃ) এই দুষ্ট বৃষাকপি (মাম্) আমাকে (অবীরাম্ ইব অভি মন্যতে) এরূপ মনে করে, মানো আমি অবীরা, অবলা। (অহম্) আমি (অস্মি) হই (বীরিণী) স্বয়ং বীর, (ইন্দ্রপত্নী) বিদ্যুৎ-সমান বলশালী পতির পত্নী, (মরুৎসখা) সকল প্রজাজন আমার মিত্র। (বিশ্বস্মাৎ০) পূর্ববৎ।
- [ইন্দ্রঃ=“বায়ুর্বা ইন্দ্রো বান্তরিক্ষস্থানঃ” (নিরু০ ৭.২.৫), অতঃ ইন্দ্রঃ=বিদ্যুৎ। মরুৎ=মনুষ্যজাতিঃ (উণাদি কোষ ১.৯৪)। শরারুঃ=মন্ত্র ৮ এ এই আশ্বাসন দেওয়ার পর যে, বৃষাকপি সচ্চরিত, স্ত্রী নিজের স্ত্রৈণ-স্বভাবের কারণে বৃষাকপিকে তবুও শরারু বলে। মন্ত্রে স্ত্রী সদৃশ/স্ত্রৈণ-স্বভাব দর্শানো হয়েছে।]
इस भाष्य को एडिट करें