अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 35/ मन्त्र 15
अ॒स्मा इदु॒ त्यदनु॑ दाय्येषा॒मेको॒ यद्व॒व्ने भूरे॒रीशा॑नः। प्रैत॑शं॒ सूर्ये॑ पस्पृधा॒नं सौव॑श्व्ये॒ सुष्वि॑माव॒दिन्द्रः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठअ॒स्मै । इत् । ऊं॒ इति॑ । त्यत् । अनु॑ । दा॒यि॒ । ए॒षा॒म् । एक॑: । यत् । व॒व्ने । भूरे॑: । ईशा॑न: ॥ प्र । एत॑शम् । सूर्ये॑ । प॒स्पृ॒धा॒नम् । सौव॑श्व्यै । सुस्वि॑म् । आ॒व॒त् । इन्द्र॑: ॥३५.१५॥
स्वर रहित मन्त्र
अस्मा इदु त्यदनु दाय्येषामेको यद्वव्ने भूरेरीशानः। प्रैतशं सूर्ये पस्पृधानं सौवश्व्ये सुष्विमावदिन्द्रः ॥
स्वर रहित पद पाठअस्मै । इत् । ऊं इति । त्यत् । अनु । दायि । एषाम् । एक: । यत् । वव्ने । भूरे: । ईशान: ॥ प्र । एतशम् । सूर्ये । पस्पृधानम् । सौवश्व्यै । सुस्विम् । आवत् । इन्द्र: ॥३५.१५॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 35; मन्त्र » 15
भाषार्थ -
(ভূরেঃ) প্রভূত সম্পত্তির (ঈশানঃ) স্বামী পরমেশ্বর (যদ্) যিনি (একঃ) এক, তিনি, (এষাম্) এই উপাসকদের মধ্য থেকে (অস্মৈ ইৎ উ) এই সত্য উপাসককে (ত্যদ্) সেই প্রসিদ্ধ মোক্ষের (অনু দায়ী) অনুদান করেন, (যদ্) যা উপাসক (বব্নে) যাচনা করে। (সৌবশ্ব্যে) উত্তম কিরণ অর্থাৎ জ্যোতিসম্পন্ন (সূর্যে) সহস্রার চক্ররূপী সূর্যে (এতশম্) আগত এবং অসম্প্রজ্ঞাত সমাধিতে মানো শায়িত, এবং (পস্পৃধানম্) মুক্তি পদের স্পর্ধাযুক্ত যোগীর (ইন্দ্রঃ) পরমেশ্বর (প্র আবৎ) রক্ষা করেন, তথা (সুষ্বিম্) তাঁর মোক্ষধনের রক্ষা করেন।
- [বব্নে=বনু যাচনে। অশ্ব=কিরণ-সমূহ। সংস্কৃতসাহিত্যে সূর্যকে “সপ্তাশ্ব” বলা হয়। সূর্যের ৭ প্রকারের কিরণ ৭ অশ্ব, যা সূর্যের বাহক। এতশম্=এত+শ (শয়ন)। সুষ্বিম্=সু+স্ব (ধন)+ই (বালা, বৈদিক প্রত্যয়)। সৌবশ্ব্যে= সু+অশ্ব+ণ্যৎ=সৌ+অশ্ব+যৎ=সৌব্ অশ্ব্য (“ব্” এর আগম, ছান্দস)।]
इस भाष्य को एडिट करें