English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 37/ मन्त्र 1
यस्ति॒ग्मशृ॑ङ्गो वृष॒भो न भी॒म एकः॑ कृ॒ष्टीश्च्या॒वय॑ति॒ प्र विश्वाः॑। यः शश्व॑तो॒ अदा॑शुषो॒ गय॑स्य प्रय॒न्तासि॒ सुष्वि॑तराय॒ वेदः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठय: । ति॒ग्मऽशृ॑ङ्ग: । वृ॒ष॒भ: । न । भी॒म: । एक॑: । कृ॒ष्टी: । च्य॒वय॑ति । प्र । विश्वा॑: ॥ य: । शश्व॑त: । अदा॑शुष: । गय॑स्य । प्र॒ऽय॒न्ता । अ॒सि॒ । सुस्वि॑ऽतराय । वेद॑: ॥३७.१॥
स्वर रहित मन्त्र
यस्तिग्मशृङ्गो वृषभो न भीम एकः कृष्टीश्च्यावयति प्र विश्वाः। यः शश्वतो अदाशुषो गयस्य प्रयन्तासि सुष्वितराय वेदः ॥
स्वर रहित पद पाठय: । तिग्मऽशृङ्ग: । वृषभ: । न । भीम: । एक: । कृष्टी: । च्यवयति । प्र । विश्वा: ॥ य: । शश्वत: । अदाशुष: । गयस्य । प्रऽयन्ता । असि । सुस्विऽतराय । वेद: ॥३७.१॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 37; मन्त्र » 1
भाषार्थ -
(তিগ্মশৃঙ্গঃ) তীক্ষ্ণ শৃঙ্গযুক্ত (বৃষভঃ) বলদের (ন) সদৃশ, বা তীক্ষ্ণ কিরণযুক্ত এবং বর্ষণকারী সূর্যের সদৃশ (যঃ) যে আপনি (ভীমঃ) ভয়প্রদ, সেই আপনি (একঃ) একাই (বিশ্বাঃ) সকল (কৃষ্টীঃ) প্রজাদের (প্রচ্যাবয়তি) বিচলিত করেন। (যঃ) আপনি (শশ্বতঃ) শাশ্বত কাল থেকে (অদাশুষঃ) অদানীর (গয়স্য) ধন দ্বারা (প্রয়ন্তা অসি) নিয়ন্তা, সেই আপনি (বেদঃ) অদানীর ধন (সুষ্বিতরায়) ইতরদের প্রতি প্রদান করেন, প্রেরিত করেন।
- [কৃষ্টীঃ=মনুষ্যনাম (নিঘং০ ২.৩)। গয়স্য=ধননাম (নিঘং০ ২.১০)। বেদঃ=ধননাম (নিঘং০ ২.১০)। সুষ্বিতরায়=সু+ষণু (দানে) ইতরায়; অথবা সু+ষু (প্রেরণে)+ইতরায়]।
इस भाष्य को एडिट करें