English
अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 21/ मन्त्र 8
सूक्त - वसिष्ठः
देवता - अग्निः
छन्दः - भुरिक्त्रिष्टुप्
सूक्तम् - शान्ति सूक्त
हिर॑ण्यपाणिं सवि॒तार॒मिन्द्रं॒ बृह॒स्पतिं॒ वरु॑णं मि॒त्रम॒ग्निम्। विश्वा॑न्दे॒वानङ्गि॑रसो हवामह इ॒मं क्र॒व्यादं॑ शमयन्त्व॒ग्निम् ॥
स्वर सहित पद पाठहिर॑ण्यऽपाणिम् । स॒वि॒तार॑म् । इन्द्र॑म् । बृह॒स्पति॑म् । वरु॑णम् । मि॒त्रम् । अ॒ग्निम् । विश्वा॑न् । दे॒वान् । अङ्गि॑रस: । ह॒वा॒म॒हे॒ । इ॒मम् । क्र॒व्य॒ऽअद॑म् । श॒म॒य॒न्तु॒ । अ॒ग्निम् ॥२१.८॥
स्वर रहित मन्त्र
हिरण्यपाणिं सवितारमिन्द्रं बृहस्पतिं वरुणं मित्रमग्निम्। विश्वान्देवानङ्गिरसो हवामह इमं क्रव्यादं शमयन्त्वग्निम् ॥
स्वर रहित पद पाठहिरण्यऽपाणिम् । सवितारम् । इन्द्रम् । बृहस्पतिम् । वरुणम् । मित्रम् । अग्निम् । विश्वान् । देवान् । अङ्गिरस: । हवामहे । इमम् । क्रव्यऽअदम् । शमयन्तु । अग्निम् ॥२१.८॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 21; मन्त्र » 8
भाषार्थ -
(হিরণ্যপাণিম্) হিরণ্য যার হাতে রয়েছে (সবিতারম্) সেই সর্বপ্রেরক বা সর্বোৎপাদক পরমেশ্বরের, (ইন্দ্রম্) ইন্দ্রিয়-সমূহের অধিষ্ঠাতা জীবাত্মার, (বৃহস্পতিম্) বৃহতী বেদবাণীর পতির, (বরুণম্) অপাংপতির, (মিত্রম্) স্নেহকারী [বর্ষা দ্বারা] মেঘের, (অগ্নিম্) যজ্ঞিয়াগ্নির এবং (অঙ্গিরসঃ বিশ্বান্ দেবান্) অঙ্গ-সমূহ ও অঙ্গী শরীরের সমস্ত রসের (হবামহে) আমরা কথন করি, এই সব (ইমম্, ক্রব্যাদম্,১ অগ্নিম্) এই কাঁচা মাংসের ভক্ষণকারী শবাগ্নিকে (শমযন্তু) শান্ত করুক। "হিরণ্যপাণিম্" দ্বারা ইহা দর্শানো হয়েছে যে, পরমেশ্বরই সকলের রক্ষা, দান দ্বারা করছেন।