English
अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 21/ मन्त्र 9
सूक्त - वसिष्ठः
देवता - अग्निः
छन्दः - निचृदनुष्टुप्
सूक्तम् - शान्ति सूक्त
शा॒न्तो अ॒ग्निः क्र॒व्याच्छा॒न्तः पु॑रुष॒रेष॑णः। अथो॒ यो वि॑श्वदा॒व्य॑१स्तं क्र॒व्याद॑मशीशमम् ॥
स्वर सहित पद पाठशा॒न्त: । अ॒ग्नि: । क्र॒व्य॒ऽअत् । शा॒न्त: । पु॒रु॒ष॒ऽरेष॑ण: । अथो॒ इति॑ । य: । वि॒श्व॒ऽदा॒व्य᳡: । तम् । क्र॒व्य॒ऽअद॑म् । अ॒शी॒श॒म॒म् ॥२१.९॥
स्वर रहित मन्त्र
शान्तो अग्निः क्रव्याच्छान्तः पुरुषरेषणः। अथो यो विश्वदाव्य१स्तं क्रव्यादमशीशमम् ॥
स्वर रहित पद पाठशान्त: । अग्नि: । क्रव्यऽअत् । शान्त: । पुरुषऽरेषण: । अथो इति । य: । विश्वऽदाव्य: । तम् । क्रव्यऽअदम् । अशीशमम् ॥२१.९॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 21; मन्त्र » 9
भाषार्थ -
[সবিতা আদির প্রভাব দ্বারা, মন্ত্র ৮] (ক্রব্যাদ্ অগ্নিঃ শান্তঃ) কাঁচা মাংসের ভক্ষক অগ্নি শান্ত হয়ে গেছে, (পুরুষরেষণঃ) পুরুষহিংসক ক্রব্যাদ্ অগ্নি (শান্তঃ) শান্ত হয়ে গেছে। (অথো) এবং (যঃ) যে অগ্নি (বিশ্বদাব্যঃ) বিশ্বের দহনকারী দাবাগ্নি (তম্ ক্রব্যাদম্) সেই ক্রব্যাদ্ অগ্নিকে (অশীশমম্) আমি শান্তি করে দিয়েছি।
टिप्पणी -
[বিশ্বদাব্যঃ= হৃদয়স্থ তাপ-সন্তাপরূপী অগ্নি। এই অগ্নি সকল পুরুষদের দাবাগ্নির সদৃশ দগ্ধ করতে থাকে। "আশীশমম্" উক্তি পরমেশ্বরের।]