English
अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 21/ मन्त्र 7
सूक्त - वसिष्ठः
देवता - अग्निः
छन्दः - विराड्गर्भा त्रिष्टुप्
सूक्तम् - शान्ति सूक्त
दिवं॑ पृथि॒वीमन्व॒न्तरि॑क्षं॒ ये वि॒द्युत॑मनुसं॒चर॑न्ति। ये दि॒क्ष्व॑१न्तर्ये वाते॑ अ॒न्तस्तेभ्यो॑ अ॒ग्निभ्यो॑ हु॒तम॑स्त्वे॒तत् ॥
स्वर सहित पद पाठदिव॑म् । पृ॒थि॒वीम् । अनु॑ । अ॒न्तरि॑क्षम् । ये । वि॒ऽद्युत॑म् । अ॒नु॒ऽसं॒चर॑न्ति ।ये । दि॒क्षु । अ॒न्त: । ये । वाते॑ । अ॒न्त: । तेभ्य॑: । अ॒ग्निऽभ्य॑: । हु॒तम् । अ॒स्तु॒ । ए॒तत् ॥२१.७॥
स्वर रहित मन्त्र
दिवं पृथिवीमन्वन्तरिक्षं ये विद्युतमनुसंचरन्ति। ये दिक्ष्व१न्तर्ये वाते अन्तस्तेभ्यो अग्निभ्यो हुतमस्त्वेतत् ॥
स्वर रहित पद पाठदिवम् । पृथिवीम् । अनु । अन्तरिक्षम् । ये । विऽद्युतम् । अनुऽसंचरन्ति ।ये । दिक्षु । अन्त: । ये । वाते । अन्त: । तेभ्य: । अग्निऽभ्य: । हुतम् । अस्तु । एतत् ॥२१.७॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 21; मन्त्र » 7
भाषार्थ -
(যে) যে অগ্নি-সমূহ (দিবম্) দ্যুলোকে, (পৃথিবীম্) পৃথিবীতে, (অন্তরিক্ষম্) অন্তরিক্ষে (অনু) অনুপ্রবেশ করে (সং চরন্তি) সঞ্চার করে/সঞ্চারিত হয়, (যে) যা (বিদ্যুতম্ অনু) বিদ্যোতমান রাশিচক্রে বিচরণ করে। (যে) যা (দিক্ষু অন্তঃ) সকল দিশার ভেতরে আছে/বর্তমান, (যে) যে (বাতে অন্তঃ) বায়ুর ভেতরে উল্কাগ্নি-সমূহ রয়েছে, (তেভ্যঃ অগ্নিভ্যঃ) সেই অগ্নি-সমূহের জন্য (এতৎ) এই প্রাকৃতিক এবং আত্মহবিঃ (হুতমস্তু) প্রদত্ত হোক, অর্পিত হোক।
टिप्पणी -
[উল্কা= (অথর্ব০ ১৯।৯।৮, ৯)। দিক্ষু=অথর্ব০ (১৯।৮।১)। এই অগ্নি-সমূহ হলো পরমেশ্বরের তেজঃস্বরূপ, যা এদের মধ্যে ভাসিত হচ্ছে, "তস্য ভাসা সর্বমিদং বিভাতি" (মুণ্ডক০ উপ০ ২।২।১০)।]