English
यजुर्वेद - अध्याय 40/ मन्त्र 7
ऋषिः - दीर्घतमा ऋषिः
देवता - आत्मा देवता
छन्दः - निचृदनुष्टुप्
स्वरः - गान्धारः
1
यस्मि॒न्त्सर्वा॑णि भू॒तान्या॒त्मैवाभू॑द्विजान॒तः।तत्र॒ को मोहः॒ कः शोक॑ऽएकत्वम॑नु॒पश्य॑तः॥७॥
स्वर सहित पद पाठयस्मि॑न्। सर्वा॑णि। भू॒तानि॑। आ॒त्मा। ए॒व। अभू॑त्। वि॒जा॒न॒त इति॑ विऽजान॒तः ॥ तत्र॑। कः। मोहः॑। कः। शोकः॑। ए॒क॒त्वमित्ये॑क॒ऽत्वम्। अ॒नु॒पश्य॑त॒ऽइत्य॑नु॒पश्य॑तः ॥७ ॥
स्वर रहित मन्त्र
यस्मिन्त्सर्वाणि भूतान्यात्मैवाभूद्विजानतः । तत्र को मोहः कः शोक एकत्वमनुपश्यतः ॥
स्वर रहित पद पाठ
यस्मिन्। सर्वाणि। भूतानि। आत्मा। एव। अभूत्। विजानत इति विऽजानतः॥ तत्र। कः। मोहः। कः। शोकः। एकत्वमित्येकऽत्वम्। अनुपश्यतऽइत्यनुपश्यतः॥७॥
পদার্থ -
য়স্মিন্ সর্বাণি ভূতান্যাত্মৈবাভূদ্বিজানতঃ ।
তত্র কো মোহঃ কঃ শোকঽএকত্বমনুপশ্যতঃ ।।৯০।।
(যজু, ৪০।০৭)
পদার্থঃ হে মানুষ ! (য়স্মিন্) যে অবস্থায় পরমাত্মা, জ্ঞান, বিজ্ঞান, অথবা ধর্মের বিষয়ে (বিজানতঃ) সম্যকজ্ঞাতা ব্যক্তির নিকট (সর্বাণি) সকল (ভূতানি) প্রাণী (আত্মা এব) নিজের আত্মার সমতুল্যই (অভূৎ) অনুভূত হয়, (তত্র) সেই পরমাত্মাতে বিরাজমান (একত্বম্) পরমাত্মার একত্বকে (অনুপশ্যতঃ) সঠিক যোগাভ্যাসের দ্বারা সাক্ষাৎ দর্শনকারী যোগীগণের (কঃ) কী (মোহঃ) মোহ এবং (কঃ) কী (শোকঃ) শোক (অভূৎ) হয়!
ভাবার্থ -
ভাবার্থঃ যিনি সর্বদা সমস্ত জীবে ঈশ্বরের বাস দেখেন, সকল জীবকে নিজ আত্মার সাথে অভিন্নস্বরূপ দর্শন করেন, তিনিই যথার্থ তত্ত্বদর্শী জ্ঞানী । তাঁর শোকই বা কী? মোহই বা কী?।।৯০।।
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal