Loading...
अथर्ववेद > काण्ड 20 > सूक्त 21

काण्ड के आधार पर मन्त्र चुनें

  • अथर्ववेद का मुख्य पृष्ठ
  • अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 21/ मन्त्र 7
    सूक्त - सव्यः देवता - इन्द्रः छन्दः - जगती सूक्तम् - सूक्त-२१

    यु॒धा युध॒मुप॒ घेदे॑षि धृष्णु॒या पु॒रा पुरं॒ समि॒दं हं॒स्योज॑सा। नम्या॒ यदि॑न्द्र॒ सख्या॑ परा॒वति॑ निब॒र्हयो॒ नमु॑चिं॒ नाम॑ मा॒यिन॑म् ॥

    स्वर सहित पद पाठ

    यु॒धा । युध॑म् । उप॑ । घ॒ । इत् । ए॒षि॒ । धृ॒ष्णु॒ऽया । पु॒रा । पुर॑म् । सम् । इ॒दम् । हं॒सि॒ । ओज॑सा ॥ नम्या॑ । यत् । इ॒न्द्र॒ । सख्या॑ । प॒रा॒ऽवति॑ । नि॒ऽब॒र्हय॑: । नमु॑चिम् । नाम॑ । मा॒यिन॑म् ॥२१.७॥


    स्वर रहित मन्त्र

    युधा युधमुप घेदेषि धृष्णुया पुरा पुरं समिदं हंस्योजसा। नम्या यदिन्द्र सख्या परावति निबर्हयो नमुचिं नाम मायिनम् ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    युधा । युधम् । उप । घ । इत् । एषि । धृष्णुऽया । पुरा । पुरम् । सम् । इदम् । हंसि । ओजसा ॥ नम्या । यत् । इन्द्र । सख्या । पराऽवति । निऽबर्हय: । नमुचिम् । नाम । मायिनम् ॥२१.७॥

    अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 21; मन्त्र » 7

    भाषार्थ -
    (ইন্দ্র) হে পরমেশ্বর! (যুধা) দেবাসুর-সংগ্রামে যোদ্ধা (ধৃষ্ণুয়া) কঠোর কামাদির সাথে (যুধম্) যুদ্ধ, আপনি (উপ এষি) স্বীকার করেন। (ঘ ইৎ) অবশ্যই স্বীকার করেন। এবং (পুরা) অনাদিকাল থেকে (ইদং পুরম্) কামাদির এই পুরী-কে (ওজসা) নিজ ওজ/তেজ দ্বারা (সম্ হংসি) আপনি সম্যক্ প্রকারে হনন করেন। (যদ্) যদ্যপি (নম্যা) রাত্রিকালে (সখ্যা) নিজ সখিভাবের কারণে (পরাবতি) পরাবিদ্যাযুক্ত উপাসকের মধ্যে স্থিত (নমুচিম্) এবং উপাসককে না মুক্তকারী (মায়িনং নাম) প্রসিদ্ধ মায়াবী অর্থাৎ ছলনা-কপটতা যুক্ত কামাদির (নিবর্হয়ঃ) মূল ছিন্ন করেন।

    - [পুরম্= কামাদির পুরী হল রজোগুণ এবং তমোগুণ, যা চিত্তের ওপর শাসন করছে। নম্যাঃ=রাত্রি ১২টার পর, অশ্বিকালে উপাসনা পরিপক্ব হলে পরমেশ্বর সখা হয়ে উপাসকের উপকার করে। [নম্যা=রাত্রি (নিঘং০ ১.৭)।]

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top