English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 94/ मन्त्र 6
पृथ॒क्प्राय॑न्प्रथ॒मा दे॒वहू॑त॒योऽकृ॑ण्वत श्रव॒स्यानि दु॒ष्टरा॑। न ये शे॒कुर्य॒ज्ञियां॒ नाव॑मा॒रुह॑मी॒र्मैव ते न्य॑विशन्त॒ केप॑यः ॥
स्वर सहित पद पाठपृथ॑क् । प्र । आ॒य॒न् । प्र॒थ॒मा: । दे॒वऽहू॑तय: । अकृ॑ण्वत । श्र॒व॒स्या॑नि । दु॒स्तरा॑ ॥ न । ये । शे॒कु: । य॒ज्ञिया॑म् । नाव॑म् । आ॒ऽरुह॑म् । ई॒र्मा । ए॒व । ते । नि । अ॒वि॒श॒न्त॒ । केप॑य: ॥९४.६॥
स्वर रहित मन्त्र
पृथक्प्रायन्प्रथमा देवहूतयोऽकृण्वत श्रवस्यानि दुष्टरा। न ये शेकुर्यज्ञियां नावमारुहमीर्मैव ते न्यविशन्त केपयः ॥
स्वर रहित पद पाठपृथक् । प्र । आयन् । प्रथमा: । देवऽहूतय: । अकृण्वत । श्रवस्यानि । दुस्तरा ॥ न । ये । शेकु: । यज्ञियाम् । नावम् । आऽरुहम् । ईर्मा । एव । ते । नि । अविशन्त । केपय: ॥९४.६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 94; मन्त्र » 6
मन्त्र विषय - রাজপ্রজাকর্তব্যোপদেশঃ
भाषार्थ -
(প্রথমাঃ) মুখ্য, (দেবহূতয়ঃ) বিদ্বানগণের আহ্বায়ক পুরুষ (পৃথক্) পৃথক-পৃথক [অর্থাৎ কেউ বীরত্ব, কেউ বিদ্যাবৃদ্ধি আদি গুণ দ্বারা] (প্র) অগ্রে/সামনে/অগ্রণী (আয়ন্) হয়েছে এবং তা়ঁরা (দুস্তরা) দুস্তর [অতি শ্রমসাধ্য] (শ্রবস্যানি) যশ কর্ম (অকৃণ্বত) করেছে। (যে) যে পুরুষগণ (যজ্ঞিয়াম্) যজ্ঞের [দেবপূজা, সঙ্গতিকরণ এবং দানের] (নাবম্) নৌকায় (ন আরুহং শেকুঃ) আরোহন করতে ব্যর্থ হয়েছে, (তে) তাঁরা (কেপয়ঃ) দুরাচারী, কুৎসিত (ঈর্মা) মার্গে (এব) নিশ্চিতরূপে (নি অবিশন্ত) স্থিতি প্রাপ্ত হয় ॥৬॥
भावार्थ - মনুষ্য বিদ্বানদের শিক্ষায় শিক্ষিত হয়ে কঠিনতম কার্য পূর্ণ করে যশ বৃদ্ধি করুক এবং দুষ্কর্মীদের ন্যায় শ্রেষ্ঠ কর্ম পরিত্যাগ করে নিন্দনীয় কর্মে যেন আসক্ত হয় না ॥৬॥ এই মন্ত্র নিরুক্ত ৫।২৫ এ ব্যাখ্যা করা হয়েছে॥
इस भाष्य को एडिट करें