अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 94/ मन्त्र 8
गि॒रीँरज्रा॒न्रेज॑मानाँ अधारय॒द्द्यौः क्र॑न्दद॒न्तरि॑क्षाणि कोपयत्। स॑मीची॒ने धि॒षणे॒ वि ष्क॑भायति॒ वृष्णः॑ पी॒त्वा मद॑ उ॒क्थानि॑ शंसति ॥
स्वर सहित पद पाठगि॒रीन् । अज्रा॑न् । रेज॑मानान् । अ॒धा॒र॒य॒त् । द्यौ: । क्र॒न्द॒न् । अ॒न्तरि॑क्षाणि । को॒प॒य॒त् ॥ स॒मी॒ची॒ने इति॑ स॒म् ई॒ची॒ने । धि॒षणे॒ इति॑ । वि । स्क॒भा॒य॒ति॒ । वृष्ण॑: । पी॒त्वा । मद॑ । उ॒क्थानि॑ । शं॒स॒ति॒ ॥९४.८॥
स्वर रहित मन्त्र
गिरीँरज्रान्रेजमानाँ अधारयद्द्यौः क्रन्ददन्तरिक्षाणि कोपयत्। समीचीने धिषणे वि ष्कभायति वृष्णः पीत्वा मद उक्थानि शंसति ॥
स्वर रहित पद पाठगिरीन् । अज्रान् । रेजमानान् । अधारयत् । द्यौ: । क्रन्दन् । अन्तरिक्षाणि । कोपयत् ॥ समीचीने इति सम् ईचीने । धिषणे इति । वि । स्कभायति । वृष्ण: । पीत्वा । मद । उक्थानि । शंसति ॥९४.८॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 94; मन्त्र » 8
मन्त्र विषय - রাজপ্রজাকর্তব্যোপদেশঃ
भाषार्थ -
(ক্রন্দৎ) আহ্বানকারী (দ্যৌঃ) প্রকাশমান পরমাত্মা (অজ্রান্) গমনশীল ও (রেজমানান্) কম্পমান (গিরীন্) মেঘকে (অধারয়ৎ) ধারণ করেন/করেছেন এবং (অন্তরিক্ষাণি) আকাশস্থ লোক-সমূহকে (কোপয়ৎ) প্রকাশিত করেন/করেছেন, (সমীচীনে) পরস্পর মিলিত (ধিষণে) সূর্য এবং ভূমি উভয়কে (বি) বিবিধ প্রকারে (স্কভায়তি) ধারণ করেন/করেছেন এবং (বৃষাঃ) ঐশ্বর্য-সমূহ (পীত্বা) গ্রহণপূর্বক (মদে) আনন্দে (উক্থানি) কথনযোগ্য বচনের (শংসতি) উপদেশ করেন/করেছেন ॥৮॥
भावार्थ - যে পরমাত্মা বাষ্প রূপ মেঘকে ধারণ করে বৃষ্টি বর্ষণ করেন, জগৎকে উষ্ণতা, সূর্য, ভূমি আদি লোক সমূহকে আকর্ষণ শক্তি দ্বারা দৃঢ়তা প্রদান করেন এবং ঋষিগণের মাধ্যমে বেদবাণী উপদেশ করেন, সকল মানুষের উচিত, একমাত্র তাঁরই উপাসনা করা ॥৮॥
इस भाष्य को एडिट करें