English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 137/ मन्त्र 11
सूक्त - तिरश्चीराङ्गिरसो द्युतानो वा
देवता - इन्द्रः
छन्दः - त्रिष्टुप्
सूक्तम् - सूक्त १३७
त्वं ह॒ त्यद॑प्रतिमा॒नमोजो॒ वज्रे॑ण वज्रिन्धृषि॒तो ज॑घन्थ। त्वं शुष्ण॒स्यावा॑तिरो॒ वध॑त्रै॒स्त्वं गा इ॑न्द्र॒ शच्येद॑विन्दः ॥
स्वर सहित पद पाठत्वम् । ह॒ । त्यत् । अ॒प्र॒ति॒ऽमा॒नम् । ओज॑: । वज्रे॑ण । व॒ज्रि॒न् । धृ॒षि॒त: । ज॒घ॒न्थ॒ ॥ त्वम् । शुष्ण॑स्य । अव॑ । अ॒ति॒र॒: । वध॑त्रै: । त्वम् । गा: । इ॒न्द्र॒ । शच्या॑ । इत् । अ॒वि॒न्द॒: ॥१३७.११॥
स्वर रहित मन्त्र
त्वं ह त्यदप्रतिमानमोजो वज्रेण वज्रिन्धृषितो जघन्थ। त्वं शुष्णस्यावातिरो वधत्रैस्त्वं गा इन्द्र शच्येदविन्दः ॥
स्वर रहित पद पाठत्वम् । ह । त्यत् । अप्रतिऽमानम् । ओज: । वज्रेण । वज्रिन् । धृषित: । जघन्थ ॥ त्वम् । शुष्णस्य । अव । अतिर: । वधत्रै: । त्वम् । गा: । इन्द्र । शच्या । इत् । अविन्द: ॥१३७.११॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 137; मन्त्र » 11
भाषार्थ -
(ইন্দ্র) হে পরমেশ্বর! (ত্বম্) আপনি (ত্যৎ) প্রসিদ্ধ (অপ্রতিমানম্ ওজঃ) অপরিমিত ওজঃস্বরূপ। (বজ্রিন্) হে ওজরূপী বজ্রসম্পন্ন! (ধৃষিতঃ) পরাভবকারী আপনি (বজ্রেণ) নিজ ওজরূপী বজ্র দ্বারা (জঘন্থ) কৃষ্ণ তমোগুণের হনন করেছেন। (ত্বম্) আপনি (বধত্রৈঃ) উপাসকদের যম-নিয়ম আদি শস্ত্র দ্বারা (শুষ্ণস্য) ভক্তিরস, শুষ্ককারী কৃষ্ণ তমোগুণের সামর্থ্য (অবাতিরঃ) বিনষ্ট করেছেন। হে পরমেশ্বর! (ত্বম্) আপনি (শচ্যা) এই নিজ কর্ম দ্বারা (ইদ্) ই (গাঃ) স্তুতি-বাণী (অবিন্দঃ) প্রাপ্ত করেছেন।
- [ধৃষিতঃ=ধর্ষয়িতা, অন্তর্ভাবিতঃ ণিচ্, কর্তরি ক্তঃ। শচী=কর্ম (নিঘং০ ২.১)। অবাতিরৎ=অবাহন্ (নিরু০ ২.৬.২১)।]
इस भाष्य को एडिट करें