Loading...

काण्ड के आधार पर मन्त्र चुनें

  • अथर्ववेद का मुख्य पृष्ठ
  • अथर्ववेद - काण्ड 10/ सूक्त 7/ मन्त्र 29
    सूक्त - अथर्वा, क्षुद्रः देवता - स्कन्धः, आत्मा छन्दः - अनुष्टुप् सूक्तम् - सर्वाधारवर्णन सूक्त

    स्क॒म्भे लो॒काः स्क॒म्भे तपः॑ स्क॒म्भेऽध्यृ॒तमाहि॑तम्। स्कम्भं॒ त्वा वे॑द प्र॒त्यक्ष॒मिन्द्रे॒ सर्वं॑ स॒माहि॑तम् ॥

    स्वर सहित पद पाठ

    स्क॒म्भे । लो॒का: । स्क॒म्भे । तप॑: । स्क॒म्भे । अधि॑ । ऋ॒तम् । आऽहि॑तम् । स्कम्भ॑ । त्वा॒ । वे॒द॒ । प्र॒ति॒ऽअक्ष॑म् । इन्द्रे॑ । सर्व॑म् । स॒म्ऽआहि॑तम् ॥७.२९॥


    स्वर रहित मन्त्र

    स्कम्भे लोकाः स्कम्भे तपः स्कम्भेऽध्यृतमाहितम्। स्कम्भं त्वा वेद प्रत्यक्षमिन्द्रे सर्वं समाहितम् ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    स्कम्भे । लोका: । स्कम्भे । तप: । स्कम्भे । अधि । ऋतम् । आऽहितम् । स्कम्भ । त्वा । वेद । प्रतिऽअक्षम् । इन्द्रे । सर्वम् । सम्ऽआहितम् ॥७.२९॥

    अथर्ववेद - काण्ड » 10; सूक्त » 7; मन्त्र » 29

    मन्त्रार्थ -
    (स्कम्भे लोकाः) जगदाधार परमात्मा में पृथिवी अदि लोक स्थित हैं (स्कम्भे तपः) जगदाधार परमात्मा में लोकों का तप-नियन्त्रण कर्म भी स्थित है (स्कम्भे अधि-ऋतम् आहितम्) जगदाधार परमात्मा में ही ऋत अर्थात् ज्ञान स्थित है (स्कम्भं त्वा प्रत्यक्षं वेद) हे स्कम्भरूप जगदाधार परमात्मन्, तुझे मैं प्रत्यक्ष जानता हूं (इन्द्रे सर्व समाहितम्) तुझ ऐश्वर्यवान् परमात्मा में सब कुछ सम्यक् आश्रित है ॥२६॥

    विशेष - ऋषिः—अथर्वा ( स्थिर-योगयुक्त ) देवनाः - स्कम्भः, आत्मा वा ( स्कम्भ-विश्व का खम्भा या स्कम्मरूप आत्मा-चेतन तत्त्व-परमात्मा )

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top