अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 34/ मन्त्र 6
यो र॒ध्रस्य॑ चोदि॒ता यः कृ॒शस्य॒ यो ब्र॒ह्मणो॒ नाध॑मानस्य की॒रेः। यु॒क्तग्रा॑व्णो॒ योऽवि॒ता सु॑शि॒प्रः सु॒तसो॑मस्य॒ स ज॑नास॒ इन्द्रः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठय: । र॒ध्रस्य॑ । चो॒दि॒ता: । य: । कृ॒शस्य॑ । य: । ब्र॒ह्मण॑: । नाध॑मानस्य । की॒रे: ॥ यु॒क्तऽग्रा॑व्ण: । य: । अ॒वि॒ता । सु॒शि॒प्र: । सु॒तऽसो॑मस्य । स: । ज॒ना॒स॒: । इन्द्र॑: ॥३३.६॥
स्वर रहित मन्त्र
यो रध्रस्य चोदिता यः कृशस्य यो ब्रह्मणो नाधमानस्य कीरेः। युक्तग्राव्णो योऽविता सुशिप्रः सुतसोमस्य स जनास इन्द्रः ॥
स्वर रहित पद पाठय: । रध्रस्य । चोदिता: । य: । कृशस्य । य: । ब्रह्मण: । नाधमानस्य । कीरे: ॥ युक्तऽग्राव्ण: । य: । अविता । सुशिप्र: । सुतऽसोमस्य । स: । जनास: । इन्द्र: ॥३३.६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 34; मन्त्र » 6
भाषार्थ -
(যঃ) যিনি (রধ্রস্য) ইন্দ্রিয়-সমূহকে বশবর্তীকারী/নিয়ন্ত্রণকারী/সংযমকারী বা স্ববশীভূত ব্যক্তিকে (চোদিতা) প্রেরণা প্রদান করেন, (যঃ) যিনি (কৃশস্য) তপঃকৃশ ব্যক্তিকে প্রেরণা প্রদান করেন, (যঃ) যিনি (নাধমানস্য) যাচনাকারী, (কীরেঃ) স্তুতিকর্ত্তা (ব্রহ্মণঃ) ব্রহ্মবেত্তা ব্যক্তিকে প্রেরণা প্রদান করেন, (যঃ) যিনি (সুশিপ্রঃ) তেজস্বী (যুক্তগ্রাব্ণঃ) উপযুক্ত অর্থাৎ যথার্থ স্তোতা, তথা (সুতসোমস্য) ভক্তিরস সম্পন্ন ব্যক্তির (অবিতা) রক্ষা করেন—(জনাসঃ) হে প্রজাগণ! (সঃ ইন্দ্রঃ) তিনি পরমেশ্বর।
- [রধ্রস্য=রধ্যতিঃ বশগমনে (নিরু০ ৬.৬.৩২)। কীরিঃ=স্তোতা (নিঘং০ ৩.১৩)। গ্রাবা=স্তোতা; গৃণাতেঃ (নিরু০ ৯.১.৫)।
इस भाष्य को एडिट करें