अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 92/ मन्त्र 19
अषा॑ढमु॒ग्रं पृत॑नासु सास॒हिं यस्मि॑न्म॒हीरु॑रु॒ज्रयः॑। सं धे॒नवो॒ जाय॑माने अनोनवु॒र्द्यावः॒ क्षामो॑ अनोनवुः ॥
स्वर सहित पद पाठअषा॑ल्हम् । उ॒ग्रम् । पृत॑नासु । स॒स॒हिम् । यस्मि॑न् । म॒ही: । उ॒रु॒ऽज्रय॑: ॥ सम् । धे॒नव॑: । जाय॑माने । अ॒नो॒न॒वु॒: । द्याव॑: । क्षाम॑: । अ॒नो॒न॒वु॒: ॥९२.१९॥
स्वर रहित मन्त्र
अषाढमुग्रं पृतनासु सासहिं यस्मिन्महीरुरुज्रयः। सं धेनवो जायमाने अनोनवुर्द्यावः क्षामो अनोनवुः ॥
स्वर रहित पद पाठअषाल्हम् । उग्रम् । पृतनासु । ससहिम् । यस्मिन् । मही: । उरुऽज्रय: ॥ सम् । धेनव: । जायमाने । अनोनवु: । द्याव: । क्षाम: । अनोनवु: ॥९२.१९॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 92; मन्त्र » 19
भाषार्थ -
(যস্মিন্) যে পরমেশ্বরের (জায়মানে) প্রকটিত—(অষাল্হম্) অপরাভবনীয়/অপরাজেয়, (উগ্রম্) ন্যায়ব্যবস্থায় উগ্ররূপ, (পৃতনাসু) কামাদির নানা বর্গ উপস্থিত হলেও (সাসহিম্) সেগুলোর পূর্ণপ্রভাবক যে পরমেশ্বরের (সম্ অনোনবুঃ) স্তুতি সব লোকলোকান্তর মিলে করছে, (ধেনবঃ) বেদবাণীও সেই পরমেশ্বরের (সম্ অনোনবুঃ) একসাথে সম্যক্ স্তুতি করছে। (উরুজ্রয়ঃ) তথা মহাবেগী (মহীঃ দ্যাবঃ) মহা-দ্যোতমান সূর্য, নক্ষত্র, তারাগণ, তথা মহাপরিমাণী (ক্ষামঃ) পৃথিবীও উনার স্তুতি করছে।
- [ধেনবঃ=ধেনুঃ বাক্ (নিঘং॰ ১.১১)। উরুজ্রয়ঃ=বহুজবাঃ (নিরু॰ ১২.৪.৪৩)।]
इस भाष्य को एडिट करें