English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 92/ मन्त्र 9
सु॑दे॒वो अ॑सि वरुण॒ यस्य॑ ते स॒प्त सिन्ध॑वः। अ॑नु॒क्षर॑न्ति का॒कुदं॑ सू॒र्यं सुषि॒रामि॑व ॥
स्वर सहित पद पाठसु॒ऽदे॒व: । अ॒सि॒ । व॒रु॒ण॒ । यस्य॑ । ते॒ । स॒प्त । सिन्ध॑व: ॥ अ॒नु॒ऽक्षर॑न्ति । का॒कुद॑म् । सू॒र्म्य॑म् । स॒सु॒विराम्ऽइ॑व ॥९२.९॥
स्वर रहित मन्त्र
सुदेवो असि वरुण यस्य ते सप्त सिन्धवः। अनुक्षरन्ति काकुदं सूर्यं सुषिरामिव ॥
स्वर रहित पद पाठसुऽदेव: । असि । वरुण । यस्य । ते । सप्त । सिन्धव: ॥ अनुऽक्षरन्ति । काकुदम् । सूर्म्यम् । ससुविराम्ऽइव ॥९२.९॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 92; मन्त्र » 9
भाषार्थ -
(বরুণ) হে উপাসকদের বরণকারী, বা উপাসকদের দ্বারা বরণীয় পরমেশ্বর! আপনি (সুদেবঃ অসি) সর্বোত্তম দেবতা, (যস্য তে) যে আপনার জন্য, (সপ্ত) সাত বৈদিক-ছন্দ যুক্ত স্তুতি (সিন্ধবঃ) মানো স্যন্দন করে (কাকুদম্) উপাসকদের তালুর দিকে, অর্থাৎ মুখে, (অনু) নিরন্তর (ক্ষরন্তি) প্রবাহিত হতে থাকে, (ইব) যেমন (সূর্ম্যম্) বহু-তরঙ্গযুক্ত স্রোত অর্থাৎ নদী-সমূহ, (সুষিরাম্) নীচের ভূমির দিকে নিরন্তর প্রবাহিত হতে থাকে।
- [সূর্ম্যম্=সূর্মি কল্যাণোর্মি স্রোতঃ (নিরু॰ ৫.৪.২৭)। কাকুদম্=তালু। জিহ্বা কোকুবা, সাঽস্মিন্ ধীয়তে (নিরু০ ৫.৪.২৭)। সুষিরা=দুটি পর্বতের মাঝের খাদ। Hollow, cavity (আপ্টে)।]
इस भाष्य को एडिट करें